Wyzwania Demograficzne i Stabilność Systemu Emerytalnego
Starzejące się społeczeństwo to jedno z głównych wyzwań, przed którymi stoi Europa i Polska. Zbigniew Derdziuk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), zwraca uwagę na konieczność prowadzenia długoterminowych analiz demograficznych, które pozwalają ocenić wydolność systemu emerytalnego.
– Problemem Europy, ale także Polski, jest starzejące się społeczeństwo. Prowadzimy analizy, zarówno 5-letnie, jak i 50-letnie, zmian demograficznych w Polsce. Te analizy, zakładając odpowiedni poziom rozwoju gospodarczego, pokazują wydolność systemu emerytalnego. Ona się oczywiście zmienia, ale system jest stabilny – podkreślił Zbigniew Derdziuk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
ZUS obsługuje rocznie około 10 proc. PKB Polski, co przekłada się na 480 mld zł. Instytucja wypłaca świadczenia dla 8 milionów emerytów, pobiera składki od ponad 3 milionów przedsiębiorstw i prowadzi konta dla 16 milionów ubezpieczonych. Dzięki rozwojowi technologii, ZUS poprawia swoją efektywność, co jest kluczowe w kontekście starzejącego się społeczeństwa.
Automatyzacja i robotyzacja procesów
ZUS jest przykładem instytucji publicznej, która skutecznie wdraża nowe technologie w celu zwiększenia efektywności. Przejęcie wypłat świadczenia 800+ przez ZUS jest jednym z przykładów, jak automatyzacja może zmniejszyć obciążenie pracowników.
– ZUS przejął wypłaty świadczenia 800+. To oznacza, że kiedyś zajmowało się tym ok. 10 tys. pracowników w gminach, dzisiaj zajmuje się tym ok. 200 osób w naszych centrach w Białymstoku i w Zambrowie. Dzięki temu, bez wzrostu zatrudnienia, ZUS mógł przejąć nowe zadania jak świadczenie Dobry Start, 800+, czy świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością – zaznaczył prezes ZUS.
ZUS wprowadza również innowacje w zakresie obsługi i samoobsługi, oferując klientom możliwość załatwiania spraw przez telefon, e-wizyty oraz platformę PUE.
Inwestycje w Technologie
Ministerstwo Finansów jest liderem w automatyzacji i robotyzacji procesów, co stanowi inspirację dla ZUS. Marta Niżałowska-Pactwa, dyrektor generalna Ministerstwa Finansów, chwali ZUS za wdrożenie programu Aktywny Rodzic.
– Pochwaliłam ZUS za Aktywnego Rodzica, ponieważ zrobili to w szybkim tempie i na wysokim poziomie pod względem jakości – powiedziała Marta Niżałowska-Pactwa.
Program Aktywny Rodzic umożliwia składanie wniosków o świadczenia wyłącznie przez internet, co jest kolejnym krokiem w kierunku cyfryzacji usług publicznych. W styczniu 2025 roku ZUS wypłacił w ramach tego programu ponad 1,5 mld zł.
Wyzwania technologiczne i regulacyjne
Automatyzacja i robotyzacja procesów to nie tylko sposób na zwiększenie efektywności, ale także wyzwanie regulacyjne. Prezes ZUS zwraca uwagę na ograniczenia związane z regulacjami UE, które mogą utrudniać konkurowanie z USA i Chinami.
– W UE przez wiele regulacji jesteśmy upośledzeni w konkurowaniu z USA i Chinami. Musimy to rozwiązać. Przykładowo nie mogę wykorzystać sztucznej inteligencji do wszystkiego, bo nie zawsze wiadomo, kto ma prawa autorskie. Problemem jest także brak chmury publicznej, kalkulacji kosztów lub model wyceny i nabycia praw autorskich – wskazał Zbigniew Derdziuk.
Pomimo wyzwań, ZUS nie zapomina o klientach mniej zaawansowanych cyfrowo, oferując im tradycyjną obsługę w placówkach.
– Technologia wspiera obsługę w okienku, bo kiedy klient przyjdzie do nas, to pracownik, który go obsługuje, ma wszystkie dane od razu po naciśnięciu klawisza. Dzięki temu może sprawnie i kompleksowo obsłużyć tego klienta – podkreślił prezes ZUS.
Dzięki połączeniu nowoczesnych technologii z tradycyjnymi metodami obsługi, ZUS stara się sprostać oczekiwaniom wszystkich klientów, jednocześnie zwiększając swoją efektywność i konkurencyjność.
