Spada dynamika kredytów udzielonych mikrofirmom

Mikroprzedsiębiorcy w Polsce w 2024 roku musieli stawić czoła licznym wyzwaniom gospodarczym. Wysokie stopy procentowe, rosnące ceny energii oraz wzrost wynagrodzeń znacząco wpłynęły na ich działalność. Wartość portfela kredytów dla mikrofirm na koniec grudnia 2024 roku wyniosła 74 miliardy złotych, co stanowiło 14 proc. łącznej wartości portfela kredytów wszystkich przedsiębiorstw i samorządów. Mimo wzrostu wartości zaciągniętych kredytów inwestycyjnych o 6,2 proc., ogólna dynamika kredytów udzielonych mikrofirmom spadła o 3,8 proc.

Według danych CEIDG, na koniec 2024 roku w Polsce zarejestrowanych było około 2,5 miliona mikrofirm. Te przedsiębiorstwa są kluczowe dla tworzenia miejsc pracy oraz generowania dochodów, a ich działalność koncentruje się głównie w sektorze budowlanym, usługach, handlu i produkcji. Wysoka inflacja i zmiany w zachowaniach konsumentów, którzy ograniczali konsumpcję na rzecz oszczędzania, dodatkowo wpłynęły na spadek akcji kredytowej dla małego biznesu.

Na koniec grudnia 2024 roku wartość kredytów dla mikrofirm wynosiła 74 miliardy złotych, co stanowiło wzrost o 2,1 proc. w porównaniu do roku poprzedniego. W strukturze zadłużenia dominowały kredyty obrotowe (33,9 proc.) oraz w rachunku bieżącym (25,5 proc.). Kredyty inwestycyjne, które finansują działalność rozwojową, stanowiły jedynie 23,8 proc. zadłużenia mikrofirm.

Branżowo, kredyty firm usługowych i handlowych dominowały, stanowiąc ponad 70 proc. zadłużenia mikrofirm. Firmy produkcyjne i budowlane miały odpowiednio 14,9 proc. i 13 proc. udział w wartości kredytów mikrofirm. Mimo to, akcja kredytowa mikrofirm spadła o prawie 4 proc. w 2024 roku.

W 2024 roku sektor usług był liderem w akcji kredytowej mikrofirm, zaciągając 72,8 tysiąca nowych kredytów na kwotę 8,5 miliarda złotych.

– Wzrost cen energii elektrycznej i gazu znacząco wpłynął na poziom zyskowności i rentowności firm usługowych. Branże takie jak gastronomia, hotelarstwo czy salony kosmetyczne szczególnie odczuwają presję, ponieważ koszty energii i wynagrodzeń stanowią duży procent ich kosztów operacyjnych. Plusy obecnej sytuacji w branży usługowej to rosnąca popularność ekonomii doświadczenia i wolnego czasu, które tworzą popyt na wybrane usługi, a także wzrost dochodów w tej kategorii – mówi dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk Grupy BIK.

Firmy handlowe zaciągnęły 33,7 tysiąca kredytów na 5,72 miliarda złotych, co oznaczało spadek o 11,8 proc. w porównaniu do roku poprzedniego.

– Rok 2024 nie był okresem konsumpcji, sprzedaż detaliczna wzrosła tylko o 2,7 proc. w relacji do 2023 roku. Konsumenci zaczęli ograniczać wydatki na rzecz oszczędzania, a wysokie ceny i stopy procentowe ograniczyły zakupy na kredyt. Znalazło to odzwierciedlenie w sytuacji finansowej mikroprzedsiębiorców z branży handlowej – komentuje prof. Rogowski.

Firmy produkcyjne w 2024 roku zaciągnęły łącznie 15,2 tysiąca kredytów, co oznaczało spadek o 6,3 proc. Wartość przyznanych im kredytów wyniosła 3,16 miliarda złotych, co oznaczało spadek o 7,3 proc. w porównaniu do roku poprzedniego.

– Sytuacja polskich firm produkcyjnych charakteryzuje się mieszanką wyzwań i możliwości, wynikających zarówno z globalnych trendów gospodarczych, jak i lokalnych uwarunkowań. Do kluczowych wyzwań mikrofirm produkcyjnych można zaliczyć cztery czynniki: rosnące wynagrodzenia, rosnące ceny energii, problemy z łańcuchami dostaw oraz recesja w gospodarce niemieckiej – wyjaśnia główny analityk Grupy BIK.

Branża budowlana, po rekordowych zyskach w poprzednich latach, znalazła się w 2024 roku w okresie spowolnienia. Wartość udzielonych kredytów spadła o 2,9 proc., osiągając 4,21 miliarda złotych.

– Największym wyzwaniem dla branży budowlanej jest dostępność zasobów ludzkich. W szczególności dotyczy to realizacji przedsięwzięć budowlanych w okresie kumulacji realizowanych projektów, gdy konkurencja o pracowników może prowadzić do wzrostu kosztów wynagrodzeń i zmniejszenia marż a także do spadku produkcji budowlano –montażowej – komentuje prof. Rogowski.

Analiza jakości spłacanych kredytów przez mikrofirmy ujawnia pogorszenie spłacalności kredytów inwestycyjnych. Udział kredytów inwestycyjnych opóźnionych powyżej 90 dni na koniec grudnia 2024 roku wynosił 22 proc., co stanowiło wzrost o 2,9 punktu procentowego w ciągu roku. Kredyty inwestycyjne były drugim po kredytach obrotowych najgorzej spłacanym produktem przez mikroprzedsiębiorców.

Jednocześnie, zauważalna była lekka poprawa jakości w trzech sektorach: handlowym, produkcyjnym i budowlanym. W grudniu 2024 roku poprawiły się BIK Indeksy Jakości dla kredytów firm handlowych, produkcyjnych oraz budowlanych, podczas gdy wskaźnik dla firm usługowych pogorszył się.

Podsumowując, rok 2024 był pełen wyzwań dla mikroprzedsiębiorców w Polsce, a ich sytuacja na rynku kredytowym była zróżnicowana w zależności od branży. Wzrost kosztów operacyjnych i zmiany w zachowaniach konsumentów wpłynęły na spadek akcji kredytowej, a jakość spłacanych kredytów pozostaje obszarem wymagającym uwagi.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!