Teraz będzie trudniej wziąć zwykły kredyt niż mieszkaniowy. Banki zdradziły nam, dlaczego

NBP opublikował kwartalną informację "Sytuacja na rynku kredytowym - wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych". Jaki było zainteresowanie kredytami w czwartym kwartale zeszłego roku oraz jakie są przewidywania banków na pierwszy kwartał 2023?

W IV kwartale banki zaostrzyły kryteria udzielania kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) oraz nie zmieniły wobec dużych przedsiębiorstw. Zapotrzebowanie na finansowanie zapasów i kapitału obrotowego pozytywnie wpłynęło na popyt na kredyty krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw. Natomiast popyt na kredyty inwestycyjne znacznie się zmniejszył, zarówno w przypadku dużych przedsiębiorstw, jak i MSP.

Natomiast nie zmieniły się w tym czasie istotnie zasady udzielania kredytów mieszkaniowych. Banki motywowały to m.in. spadkiem popytu na kredyt i prognozami dotyczącymi sytuacji na rynku. Ponadto nieznacznie zaostrzyły niektóre warunki udzielania kredytów. Banki ponownie zaobserwowały spadek popytu na kredyt, co w ich opinii było następstwem m.in. pogorszenia się sytuacji gospodarstw domowych i zmian w wydatkach.

W opinii banków, ponowne zaostrzenie polityki kredytowej w czwartym kwartale 2022 roku, w segmencie kredytów konsumpcyjnych, wynikało z pogorszenia się prognoz sytuacji gospodarczej. Zaostrzyły również większość warunków kredytowania, w tym m.in. podniosły marżę kredytową i marżę na kredyty obarczone podwyższonym ryzykiem. Obserwowany dalszy spadek popytu wynikał głównie z pogorszenia się sytuacji gospodarstw domowych.

Natomiast w pierwszym kwartale tego roku banki przewidują dalsze zaostrzanie kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych i dla MSP oraz brak zmian polityki kredytowej w przypadku pozostałych rodzajów kredytów. Spodziewają się ponadto kontynuacji spadkowych tendencji w zakresie popytu na kredyty konsumpcyjne oraz długoterminowe dla przedsiębiorstw i wzrostu - w przypadku kredytów krótkoterminowych dla dużych przedsiębiorstw.

Przypomnijmy przy okazji, że 800 tysięcy złotych to górna granica kwoty, którą będzie można wydać na zakup pierwszego mieszkania w ramach rządowego programu. Jego atutem jest oprocentowanie około 4 razy niższe niż obecnie. Rząd stworzył cały system tak, aby skorzystanie z taniego kredytu mogło znacznie podnieść zdolność kredytową. Z rozwiązania mogą skorzystać osoby w wieku do 45 lat, które nie mają i nie miały dotychczas własnego "M". 3 lutego poznaliśmy projekt ustawy, która ma ten wprowadzić preferencyjny kredyt oprocentowany na około 2 proc. w skali roku.

- Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to ustawa może być przyjęta przez parlament jeszcze w kwietniu, a pierwsze kredyty mają szansę zostać uruchomione już w lipcu - komentuje Bartosz Turek, analityk HRE Investments. - W ramach preferencyjnego kredytu single będą mogli uzyskać kredyt na nie więcej niż 500 tysięcy złotych, a wraz z małżonkiem lub wychowując dziecko, będzie można się ubiegać o 600 tys. zł taniego kredytu. Jeśli ktoś będzie miał ponadto oszczędności, to je także będzie mógł przeznaczyć na zakup mieszkania z wykorzystaniem tego kredytu. W projekcie ustawy pojawia się jednak granica, że o kredyt będziemy mogli się ubiegać wnosząc wkład własny w kwocie nie wyższej niż 200 tysięcy złotych. To w sumie oznacza, że single będą mogli na zakup mieszkania wydać do 700 tys. zł, a małżeństwa czy rodzice samotnie wychowujący dzieci do 800 tys. zł. To górne granice budżetów, którymi będzie można operować chcąc skorzystać z kredytu z dopłatą.