Testament wzajemny - kiedy warto spisać i co zrobić by był ważny? Takie są wady i zalety tego rozwiązania

Bartłomiej Ciepielewski
Bartłomiej Ciepielewski
Testament wzajemny powinien być spisany samodzielne i własnoręcznie. Podyktowanie ostatniej woli sprawia, że dokument staje się nieważny.
Testament wzajemny powinien być spisany samodzielne i własnoręcznie. Podyktowanie ostatniej woli sprawia, że dokument staje się nieważny. freepik
Testament wzajemny to zyskujące na popularności rozwiązanie wykorzystywane nie tylko przez małżonków, ale także osoby, które nie są ze sobą spokrewnione. Spisanie ostatniej woli w takiej formie skutecznie chroni przed przekazaniem naszego spadku w niewłaściwe ręce. Kiedy warto rozważyć spisanie testamentu wzajemnego i jak to poprawnie zrobić?

Spis treści

Tematyka prawa spadkowego może wydawać się skomplikowana, dlatego przed spisaniem ostatniej woli warto sprawdzić, jak możemy to zrobić. W wielu krajach małżonkowie decydują się na testament wspólny lub małżeński. Dokument ten, jak sama nazwa wskazuje, zawiera wspólne rozporządzenie dwóch spadkodawców na wypadek śmierci. Niestety, polskie prawo jednoznacznie zakazuje sporządzania tych typów testamentu.

Jak wynika z zapisów art. 942 Kodeksu cywilnego, testament powinien zawierać rozporządzenie jednego spadkodawcy. Połączenie aktów woli na wypadek śmierci spowoduje zatem całkowitą nieważność dokumentu. Skutkiem tego będzie traktowanie testamentu w taki sposób, jakby nigdy nie został sporządzony, a dziedziczenie odbędzie się wtedy na zasadach ustawowych. Istnieje jednak korzystne rozwiązanie, które można wykorzystać także w Polsce.

Na czym polega testament wzajemny?

Testament wzajemny to dokument sporządzony w ramach dwóch różnych deklaracji, w których strony wskazują siebie do dziedziczenia spadku po śmierci. Oznacza to, że po odejściu jednej z osób, cały majątek trafia w ręce drugiej.

Pod względem prawnym oba dokumenty nie mają ze sobą nic wspólnego i rozpatrywane są oddzielnie. Co istotne, testament wzajemny można zastosować także w przypadku osób niespokrewnionych.

Jak spisać testament wzajemny?

Kodeks cywilny nie określa sposobu, w jaki należy sporządzić testament wzajemny. Obowiązują zatem takie same zasady jak w przypadku każdego innego rozporządzenia testamentowego.

Samodzielne napisanie testamentu nie jest skomplikowane, jednak robiąc to bez pomocy notariusza, należy zwrócić uwagę na kilka ważnych szczegółów. Najważniejsze jest to, by dokument w całości był napisany własnoręcznie i samodzielnie. Podyktowanie ostatniej woli innej osobie automatycznie sprawia, że pismo staje się nieważne.

Spisując zasady dziedziczenia, należy też pamiętać o dacie. Brak daty nie unieważni pisma automatycznie, lecz umożliwia podważenie testamentu np. w sytuacji, gdy został spisany w kilku wersjach.

Testament będzie nieważny, jeśli został sporządzony:

  • w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podejmowanie decyzji;
  • pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
  • pod wpływem groźby.

Zgodnie z polskim prawem spadkodawcą mogą być osoby powyżej 18. roku życia, które nie są ubezwłasnowolnione.

Jakie są wady i zalety testamentu wzajemnego?

Testament wzajemny będzie dobrym rozwiązaniem w przypadku bezdzietnych małżonków. Dziedziczenie ustawowe przewiduje bowiem uwzględnienie rodziców lub rodzeństwa osoby zmarłej w masie spadkowej. Po zastosowaniu tego rozwiązania osoby te zostaną wykluczone.

Co więcej, testament wspólny sprawdzi się w sytuacji, gdy małżonkowie wychowują małoletnie dzieci. Po śmierci żony lub męża w wyniku dziedziczenia ustawowego część majątku przypadłaby małoletnim, powodując rozmaite problemy np. ze sprzedażą domu czy samochodu.

Decydując się na testament wzajemny, powinniśmy pamiętać, że dokument ten nie chroni przed wykorzystaniem prawa do zachowku przez osoby najbliższe dla spadkobiercy (dzieci i rodzice). Wykluczenie takiej opcji będzie możliwe poprzez wydziedziczenie lub podpisanie z nimi umowy o zrzeczeniu się prawa do zachowku.

Należy pamiętać, że testament może być odwołany lub zmieniony w każdym momencie przez osobę, która go spisała. To dość łatwa procedura, gdyż testament jest niezależnym aktem woli, zatem może być zaktualizowany bez obecności jakiejkolwiek osoby.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu