W maju kolejna podwyżka stóp procentowych. Spłacający kredyty i pożyczki stracą jeszcze więcej, a kto na podwyżce stóp zyskuje?

OPRAC.:
Zbigniew Biskupski
Zbigniew Biskupski
Przy szybkich i długich seriach zmian stóp procentowych - zarówno w górę jak i w dół - jedne sektory gospodarki zyskują, inne tracą. Dlatego uczestnicy rynku powinny być przygotowani na oba warianty.
Przy szybkich i długich seriach zmian stóp procentowych - zarówno w górę jak i w dół - jedne sektory gospodarki zyskują, inne tracą. Dlatego uczestnicy rynku powinny być przygotowani na oba warianty. Grzegorz Jakubowski/Polska Press
Kolejna zmiana stóp procentowych w górę spodziewana jest w maju 2022. Na początku miesiąca kolejne posiedzenie będzie miała Rada Polityki Pieniężnej. Otoczenie wyższych stóp procentowych tworzy zwycięzców i przegranych. Cierpią przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe o wyższym poziomie zadłużenia. Zyskują banki i instytucje finansowe bazujące na różnicach w kursach walut. Jedne sektory zyskują przewagę kosztem innych.

Natomiast podobnie było w otoczeniu niskich stóp procentowych, które także tworzyło zwycięzców i przegranych. Kluczem zatem pozostaje zdolność adaptacji do zmieniających się warunków. Zawsze tak było i zawsze tak będzie.

Zmiana stóp procentowych wywiera wpływ na całą gospodarkę i dla pewnych obszarów czy sektorów, ich wzrost ma wydźwięk pozytywny. Takie środowisko powinno sprzyjać umacnianiu się polskiej waluty lub przynajmniej ograniczyć jej deprecjację, wskazują analitycy VIG/C-QUADRAT TFI S.A.

Wyższe stopy procentowe - tańsze waluty?

W tym celu musi zostać spełniony jeden warunek: stopy muszą rosnąć szybciej niż w innych krajach.

Ma to związek z zasadami przepływu kapitału. Wyższe stopy procentowe przekładają się na wyższą rentowność obligacji skarbowych. To z kolei przyciąga zagranicznych inwestorów, którzy poszukują bezpiecznych aktywów do ulokowania kapitału. Jeśli są w stanie uzyskać większe odsetki od obligacji niż w ich ojczystym kraju, są zmotywowani do przeniesienia swoich środków. Muszą zatem zakupić lokalną walutę, co ma bezpośrednie przełożenie na wzrost jej kursu.

Dotyczy to także depozytów i lokat. Wyższe oprocentowanie tego typu produktów w PLN w porównaniu do odpowiedników w EUR, automatycznie podnosi ich atrakcyjność, przyczyniając się do umocnienia kursu PLN względem EUR. Warto jednak zaznaczyć, że mechanizm ten jest bardziej skomplikowany i wspomniany wyżej warunek, może okazać się niewystarczający.

Sporo zależy od otoczenia gospodarczego, w jakim podnoszone są stopy procentowe. Najlepsza sytuacja występuje w momencie, kiedy wraz z podwyżką stóp poprawia się koniunktura gospodarcza. Tymczasem w przypadku Polski, Rada Polityki Pieniężnej reaguje na rosnącą inflację, której odczyty są w ścisłej europejskiej czołówce. Z pewnością nie pomaga również konflikt militarny za naszą wschodnią granicą, zwiększając ryzyko dla inwestorów.

Wyższe stopy - większe zyski banków

Powodów do narzekań nie ma natomiast sektor bankowy. Wzrost stawki WIBOR zwiększa przychody odsetkowe banków, które rosną szybciej niż koszty, co wpływa na wyższą marżę z odsetek. Ma to olbrzymie znaczenie, bowiem marża odsetkowa stanowi jedno z głównych źródeł przychodów banków. Pierwsze dwa miesiące roku zapewniły największy wynik odsetkowy w historii polskiego sektora bankowego. Jest to zatem „czas żniw”, niemniej jednak na horyzoncie pojawia się pewne ryzyko związane z potencjalnymi problemami w spłacie kredytów przez klientów banków.

Wyższe stopy - mniej chętnych na akcje

Zmiana stóp procentowych ma znaczenie także dla giełdy i rynku akcyjnego. Jest związana z kosztem kapitału i tzw. premią za ryzyko. W momencie, kiedy mamy do czynienia z niskimi stopami procentowymi i niskimi odsetkami od obligacji, inwestorzy poszukują wyższych stóp zwrotu w bardziej ryzykownych aktywach, do których zaliczamy akcje.

Tymczasem rentowność polskich obligacji 10-letnich wynosi już prawie 6% i praktycznie wróciła do wartości ostatni raz obserwowanych w 2011 r.

Rentowność tych obligacji jest traktowana jako stopa wolna od ryzyka i wpływa na wycenę spółek metodą DCF (zdyskontowanych przepływów pieniężnych). Im wyższa stopa wolna od ryzyka, tym niższa wycena. Taka sytuacja sprawia, że inwestor zastanowi się dwa razy, zanim dokona wyboru większego ryzyka, jakim są akcje, zwłaszcza że niewiele spółek z GPW może pochwalić się stopą dywidendy na poziomie powyżej 6%.

W teorii zatem wyższe stopy procentowe, a co za tym idzie, wyższe odsetki od obligacji powinny spowodować ucieczkę kapitału z rynku akcyjnego. Niemniej jednak przy inflacji CPI na poziomie około 10% wciąż mamy do czynienia ze środowiskiem negatywnych, realnych stóp procentowych. Takie środowisko zachęca do poszukiwania alternatywnych form lokowania kapitału, niekoniecznie tych najbezpieczniejszych.

Co więcej, jeśli sprawdzimy cykle podwyżek stóp procentowych w USA. zobaczymy, że przeważnie nie były one negatywne dla akcji. W zdecydowanej większości przypadków okres wzrostu stopy funduszy federalnych korespondował ze wzrostami na amerykańskich indeksach giełdowych. Wiele zależy od tego, jak poszczególne spółki poradzą sobie w otoczeniu podwyższonej inflacji i wyższych stóp procentowych. Przewagę będą miały firmy z wyższymi marżami na swoich produktach i usługach oraz mogące sobie pozwolić na przerzucenie rosnących kosztów na klientów.

Podwyżki stóp równie groźne dla przedsiębiorstw jak dla gospodarstw domowych

Podwyżki stóp procentowych mogą negatywnie odbijać się z kolei na przedsiębiorstwach o wyższym poziomie zadłużenia. Takich spółek na polskim parkiecie jest całkiem sporo. Większy koszt długu odbije się na ich wynikach finansowych. Podwójne problemy będą miały firmy z sektorów, w których rentowność sprzedaży jest relatywnie niska.

Idealny telefon do pracy i rozrywki

Niskie marże to często także słabsza tzw. „cenowa”, a więc zdolność przerzucenia kosztów na klienta. Innym przykładem sektora, dla którego wyższe stopy procentowe to zła informacja, jest branża developerska. Droższe kredyty wpłyną z jednej strony na obniżenie popytu, a więc przychodów, z drugiej na zwiększenie kosztów. Deweloperzy także finansują swą działalność, posiłkując się kredytami opartymi o zmienną stopę procentową.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu