Spis treści
Dwie formy działalności, dwa zestawy zasad
Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) to najczęściej wybierane formy prowadzenia biznesu w Polsce.
Różnią się konstrukcją, zakresem odpowiedzialności, sposobem opodatkowania i podejściem do składek na ubezpieczenia społeczne. Wybór jednej z nich powinien być świadomą decyzją – zależną od skali działalności, planów rozwoju, poziomu ryzyka i gotowości na formalności.
JDG to rozwiązanie proste i elastyczne – działalność można założyć w jeden dzień, a prowadzenie księgowości (przynajmniej w początkowej fazie) jest znacznie mniej wymagające.
Spółka z o.o. wymaga więcej formalności i kosztów początkowych, ale oferuje odrębność majątkową i – w określonych przypadkach – możliwość ograniczenia zobowiązań wobec ZUS. Nie oznacza to jednak automatycznego „zwolnienia ze składek”, co często bywa błędnie interpretowane.
Najważniejsze różnice między JDG a spółką z o.o.
JDG to działalność osoby fizycznej, gdzie właściciel odpowiada całym majątkiem (zgodnie z art. 22 Kodeksu Cywilnego), korzysta z uproszczonej księgowości i opłaca pełne składki ZUS. Spółka z o.o. regulowana jest przez przepisy Kodeksu Spółek Handlowych (m.in. art. 151 §1 KSH definiujący kapitał zakładowy).
Spółka z o.o. to osobna osoba prawna (zgodnie z art. 33 Kodeksu Cywilnego), która ponosi odpowiedzialność za zobowiązania sama, prowadzi pełną księgowość i może – w zależności od sposobu działania – ograniczyć obowiązki wobec ZUS. Te różnice mają znaczenie nie tylko podatkowe, ale również strategiczne.
Ile można zaoszczędzić na składkach w spółce z o.o.?
Dla wielu przedsiębiorców rezygnacja ze składek ZUS to kusząca perspektywa – szczególnie gdy suma obowiązkowych składek przekracza minimum 1 600 zł miesięcznie, a realne świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych budzą coraz więcej wątpliwości.
W tym kontekście spółka z o.o. może wydawać się atrakcyjną alternatywą, zwłaszcza gdy wspólnik nie pobiera wynagrodzenia i nie zawiera umowy ze spółką – co w praktyce oznacza brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Wyjątek stanowi jednoosobowa spółka z o.o., w której wspólnik jest jedynym właścicielem i nie zatrudnia innych osób. W takim przypadku zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych traktowany jest jak osoba prowadząca działalność gospodarczą, co oznacza obowiązkowe składki ZUS – nawet jeśli nie pobiera wynagrodzenia.
W modelu jednoosobowej działalności gospodarczej opłacenie składek ZUS jest obowiązkowe niezależnie od dochodu. Oznacza to, że przy niskim zysku przedsiębiorca może być obciążony daniną, która stanowi znaczną część jego przychodów. Dla porównania – wspólnik spółki z o.o., który nie otrzymuje wynagrodzenia ani nie wykonuje pracy, może legalnie funkcjonować bez składek, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. To potencjalnie kilkanaście tysięcy złotych oszczędności rocznie.
Brak składek ZUS może być kuszący, ale nie powinien być jedynym kryterium wyboru formy działalności. Spółka z o.o. to rozwiązanie z potencjałem, które wymaga wiedzy podatkowej, finansowej i organizacyjnej.
Czy spółka z o.o. jest dla każdego?
– Choć brak składek ZUS w spółce z o.o. może wydawać się atrakcyjny, to ukryte koszty – m.in. obsługa księgowa, podwójne opodatkowanie czy skomplikowane przepisy – wiążą się z obciążeniem. Co istotne, promowanie tego rozwiązania często leży w interesie biur rachunkowych i doradców podatkowych, którzy zarabiają na zakładaniu i prowadzeniu spółek – wyjaśnia Bartosz Prokopowicz z COO Bizky.
To rozwiązanie może być opłacalne, ale przede wszystkim dla tych, którzy znają jego mechanizmy, mają doświadczenie w prowadzeniu firmy i są gotowi na dodatkowe obowiązki. Dla osób dopiero rozpoczynających działalność gospodarczą spółka z o.o. może okazać się zbyt skomplikowana i kosztowna.
Jak zauważa Bartosz Prokopowicz, to forma działalności zdecydowanie bardziej odpowiednia dla przedsiębiorców z większym stażem, którzy świadomie zarządzają strukturą kosztów i zobowiązań. Osoby stawiające pierwsze kroki w biznesie nie zawsze zdają sobie sprawę z faktycznych obowiązków, jakie niesie ze sobą ta forma prowadzenia firmy.