Wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia na czas trwania postępowania sądowego ma na celu przede wszystkim ochronę praw stron związanych umową cywilnoprawną. W takim wypadku sąd działa na wniosek uprawnionego. Działania zabezpieczające "z urzędu" zdarzają się wyjątkowo rzadko. Z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia może wystąpić każda strona lub uczestnik postępowania sądowego. Takie prawo (na zasadach ogólnych) ma również prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacje społeczne.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia można złożyć w każdej sprawie rozpoznawanej przez sąd. Złożyć go można zarówno jeszcze przed rozpoczęciem postępowania, jak również w jego trakcie.
