Zarobki Polaków a ceny mieszkań. Jak wypadamy na tle innych krajów Unii Europejskiej?

Ekonomiści PKO BP przyjrzeli się sytuacji mieszkaniowej Polaków. Z raportu banku „Puls Nieruchomości” pt. „Nie taka dostępność mieszkań straszna jak ją malują” wynika, że pomimo wzrostu stóp procentowych oraz zaostrzenia warunków kredytowania, silny rynek pracy nadal daje możliwość zakupu mieszkania osobom na początku kariery zawodowej. Jednak zarobki w niektórych branżach nie pozwalają jednak uzyskać satysfakcjonującego metrażu.

Specjaliści zwracają uwagę, że cykl podwyżek stóp procentowych NBP, rekomendacja KNF zacieśniająca warunki wyliczania maksymalnej zdolności kredytowej od kwietnia 2022 oraz kilkuletni okres dynamicznych wzrostów cen mieszkań spowodowały, że dostępność i sprzedaż mieszkań spadła.

„W porównaniach względem poprzedniego roku skala tego spadku jest bardzo silna, ale trzeba pamiętać, że 2021 cechował się niskimi stopami procentowymi i luźną polityką kredytową, podczas gdy skala podwyżek stóp procentowych w ostatnim cyklu była najwyższa w historii, odciskając piętno na rynku mieszkaniowym w 2022. Warto jednak podkreślić, że nawet przy obecnych warunkach kredytowania dostępność mieszkaniowa nie jest zła, w czym duża zasługa silnego rynku pracy” – czytamy w raporcie.

Eksperci PKO BP wskazują, że patrząc na relację wynagrodzeń do cen mieszkań w Polsce, na tle krajów UE wypadamy przeciętnie. Mierzona w ten sposób dostępność mieszkania jest w Polsce wyższa niż w najważniejszych państwach naszego regionu (Czechy, Słowacja, Węgry), a także względem części znacznie zamożniejszych społeczeństw (Austria, Francja, Niemcy).

Gorzej jednak w tej statystyce wypadamy na tle państw, w których mamy do czynienia z większym w niż Polsce udziałem zamieszkania w zabudowie jednorodzinnej, cechującej się relatywnie niższymi cenami m kw. niż dla zabudowy wielorodzinnej (Belgia, Dania, Holandia, Irlandia) oraz Europy Południowej.

Z raportu banku wynika, że w Polsce prawie 85 proc. gospodarstw domowych posiada tytuł własności do swojego mieszkania i jest to jeden z najwyższych wskaźników w Europie.

Mieszkanie stanowi zatem element majątku gospodarstwa domowego, którego wartość zmienia się wraz ze zmianami cen nieruchomości na rynku.

Eksperci wskazują, że posiadanie tytułu własności daje poczucie bezpieczeństwa finansowego. Takie gospodarstwo domowe ma większe możliwości zamiany lokalu w razie ewolucji potrzeb mieszkaniowych.

Co więcej, chcąc zamienić mieszkanie np. na nieco większe czy w innej lokalizacji, gospodarstwo domowe mając majątek ulokowany w nieruchomości, pozostaje bardziej odporne na tymczasowe niekorzystne warunki rynkowe, jak np. wzrost stóp procentowych osłabiający zdolność kredytową. Duży udział własności mieszkań implikuje także przyszły wzrost zamożności spadkobierców nieruchomości w wyniku braku prostej zastępowalności pokoleń.