Spis treści
Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce
11 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce, ustanowiony przez ONZ w 2016 roku. Święto to ma na celu podkreślenie roli kobiet w naukach ścisłych oraz zmniejszenie barier, które utrudniają im rozwój kariery naukowej.
W ostatnich latach obserwujemy wzrost liczby kobiet studiujących kierunki techniczne. Mimo to, w niektórych dziedzinach ich obecność pozostaje niewielka. Prof. Anna Chrobok, prorektor ds. studenckich i kształcenia Politechniki Śląskiej, zauważa, że na kierunkach takich jak mechatronika czy elektrotechnika kobiety stanowią jedynie od 2 do 5 proc. studentów.
Problem z awansem w strukturach akademickich
Choć wśród doktorantów i młodych asystentów odsetek kobiet sięga nawet 30-40 proc., ich liczba maleje wraz z awansem w strukturze akademickiej. Kobiety rzadziej niż mężczyźni składają wnioski habilitacyjne, a stanowiska profesorskie zajmują jeszcze rzadziej. Prof. Chrobok uważa, że nie wynika to z braku kompetencji, lecz z braku wiary w siebie.
– Kobiety są bardzo pracowite, ambitne i zdolne, ale często nie sięgają po najwyższe stanowiska. Jednym z powodów, dla których kobiety rzadziej wybierają nauki techniczne są utrwalone społecznie stereotypy (...) Od najmłodszych lat dziewczynki częściej otrzymują do zabawy lalki, a chłopcy – klocki i samochody, co wpływa na ich późniejsze zainteresowania – podkreśla prof. Anna Chrobok.
Wpływ stereotypów i wyzwań rodzinnych
Społeczne stereotypy wpływają na wybory edukacyjne i zawodowe kobiet.
– To się zmienia, ale nadal pokutuje przekonanie, że kobiety lepiej sprawdzają się w naukach humanistycznych. Kobiety często są bardziej dokładne i sumienne niż mężczyźni, co czyni je doskonałymi kandydatkami do pracy w naukach ścisłych – zauważa prorektor.
Jednym z kluczowych wyzwań, które mogą spowolnić karierę naukową kobiet, jest macierzyństwo. Prof. Chrobok podkreśla, że w partnerskich małżeństwach oboje starają się wspierać swoje kariery zawodowe. Przykładem są jej doktorantki, które mają wsparcie partnerów w życiu rodzinnym i odnoszą sukcesy na uczelniach na świecie.
Inicjatywy wspierające kobiety w nauce
Przełamywanie schematów staje się priorytetem wielu uczelni, w tym Politechniki Śląskiej. Promowanie STEM (nauka, technologia, inżynieria, matematyka) wśród dziewcząt już na etapie szkoły podstawowej i średniej jest jednym z rozwiązań. Uczelnia organizuje warsztaty, konkursy oraz programy mentorskie dla dziewcząt zainteresowanych naukami ścisłymi.
Politechnika Śląska realizuje również program kształcenia zorientowanego projektowo, w którym uczestniczy około 150 uczniów szkół średnich w semestrze. Liczba dziewcząt w tych programach rośnie, choć nadal nie osiąga poziomu 50 proc. W ramach projektu Uniwersytetu Europejskiego EURECA-PRO uczelnia promuje aktywność kobiet w badaniach naukowych.
Dążenie do równości płci w środowisku akademickim
Na Politechnice Śląskiej po raz pierwszy w 80-letniej historii uczelni dwie kobiety objęły stanowiska prorektorskie. To ważny krok w kierunku większej reprezentacji kobiet w strukturach kierowniczych uczelni technicznych. Aby zwiększyć udział kobiet na stanowiskach kierowniczych, Politechnika Śląska wdrożyła Plan Równości Płci.
Plan ten ma na celu eliminację dyskryminacji i uprzedzeń w środowisku akademickim oraz wsparcie kobiet w dążeniu do awansu naukowego. Prowadzone są badania statystyczne, ankiety oraz warsztaty, które mają na celu nie tylko monitorowanie sytuacji, ale także wzmacnianie przedsiębiorczości kobiet.
– Musimy być bardziej przebojowe i uwierzyć w siebie. Jest dobry czas dla kobiet w nauce, musimy tylko odważniej sięgać po swoje – apeluje prof. Anna Chrobok.
Źródło: PAP
