Emerytura pomostowa 2023. Kto odbierze świadczenie i na jakich zasadach? Od decyzji ZUS można się odwołać

Zgodnie z przepisami powszechny wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. W przypadku niektórych zawodów istnieje jednak możliwość skorzystania z prawa do wcześniejszej emerytury, czyli tzw. pomostówki. Celem omawianego świadczenia jest zapewnienie odpoczynku osobom, które w większym stopniu „zużyły” swoje ciało ze względu na wykonywany zawód.

„Pomostówka” dotyczy zawodów, które negatywnie wpływają na zdrowie lub są wykonywane w szczególnych warunkach np. na wodzie i pod wodą, pod ziemią lub w warunkach podwyższonego ciśnienia. Do tego dochodzą prace wymagające szczególnej odpowiedzialności, a także sprawności psychofizycznej.

Emerytury pomostowe wypłacane są w zawodach takich jak między innymi:

• maszyniści pojazdów trakcyjnych,
• operatorzy żurawi wieżowych,
• rybacy,
• ratownicy medyczni,
• personel statków powietrznych,
• kierowcy pojazdów uprzywilejowanych,
• kolejarze,
• strażacy,
• sędziowie.

Lista zawodów jest długa i uwzględnia nawet tancerzy zawodowych czy dziennikarzy. Warto zatem uprawnić się czy praca, którą wykonujemy, również uprawnia nas do „pomostówki”.

Emerytura pomostowa będzie przysługiwała osobom, które:

• urodziły się po 31 grudnia 1948 roku,
• osiągnęły 55. rok życia (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni)
• wykazały okres składkowy oraz nieskładkowy w okresie przynajmniej 25 lat (mężczyźni) lub 20 lat (kobiety),
• wykonywały pracę o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999 roku, a także po 31 grudnia 2008 roku.

W niektórych zawodach, by uzyskać wcześniejszą emeryturę, wystarczy osiągnąć 50. rok życia. Podczas emerytury pomostowej osoby dorabiające do świadczenia muszą o tym poinformować ZUS. Przekroczenie wyznaczonych limitów, czyli 70 proc. lub 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia poskutkuje obniżeniem lub zawieszeniem „pomostówki”.

Prawo do emerytury pomostowej oraz jej wysokość zostaną określone po dostarczeniu do ZUS odpowiednich dokumentów. Możemy je przekazać bezpośrednio w placówce, pocztą, a od niedawna także internetowo (PUE ZUS).

Do wniosku o „pomostówkę” (EPOM) musimy dołączyć:

• zaświadczenie o wykonywanym zawodzie w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
• orzeczenie o niezdolności do wykonywania zawodu (jeśli dokument ten jest jednym z warunków przyznania świadczenia),
• świadectwa pracy umożliwiające określenie kapitału początkowego,
• dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy.

- Możesz wycofać wniosek o emeryturę pomostową. Możesz to zrobić tylko do dnia, którym uprawomocni się decyzja w sprawie Twojej emerytury. Wycofanie wniosku jest skuteczne tylko wówczas, gdy zażądasz tego na piśmie lub w rozmowie z naszym pracownikiem, który spisze z niej protokół - informuje ZUS.

Co istotne, wniosek o przyznanie emerytury pomostowej można złożyć najwcześniej 30 dni przed spełnieniem wszystkich warunków. ZUS odrzuci natomiast dokumenty składane przed tym limitem.

Od 2023 roku pracodawcy mają obowiązek prowadzić:

• ewidencję osób, wykonujących wykonują w danym momencie pracę o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach, za które należy płacić składki na Fundusz Emerytur Pomostowych, zawierającą określone dane,
• wykaz stanowisk, na których wykonywane są prace o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach.

Warto pamiętać, że istnieje możliwość odwołania się od decyzji ZUS ws. emerytury pomostowej. Po otrzymaniu odmowy można bowiem skierować sprawę do sądu pracy, lecz nie później niż miesiąc od otrzymania werdyktu.