Pracodawca musi tak samo traktować wszystkich pracowników. Nie ma tutaj znaczenia, czy są oni zatrudnieni na ćwierć, pół czy 3/4 etatu. Zgodnie z zapisami Kodeksu pracy, pracodawca nie może w uprzywilejowanej pozycji stawiać osób wykonujących pracę w pełnym wymiarze. Nie może im np. oferować lepszych warunków pracy, szybszej ścieżki awansu czy dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji, a pozbawiać tych przywilejów zatrudnionych w niepełnym wymiarze.
Praca w niepełnym wymiarze a umowa o pracę
Umowa z pracownikiem zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy, jak każda umowa o pracę, powinna określać strony i rodzaj umowy, datę jej zawarcia, warunki pracy i płacy pracownika, opis stanowiska pracy, miejsce jej wykonywania, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy i termin jej rozpoczęcia.
- We wspomnianej umowie musi się również znaleźć zapis o dopuszczalnej liczbie godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, którego przekroczenie uprawnia pracownika do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Oprócz tego należy mu się normalne wynagrodzenie - mówi Waldemar Adametz z Państwowej Inspekcji Pracy.- We wspomnianej umowie musi się również znaleźć zapis o dopuszczalnej liczbie godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, którego przekroczenie uprawnia pracownika do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Oprócz tego należy mu się normalne wynagrodzenie - mówi Waldemar Adametz z Państwowej Inspekcji Pracy.
Pracownikowi świadczącemu pracę w niepełnym wymiarze przysługują te same uprawnienia, co pracownikowi pełnoetatowemu. Od wymiaru etatu uzależniona jest jedynie wysokość wynagrodzenia i długość urlopu wypoczynkowego.
Praca w niepełnym wymiarze a wynagrodzenie pracownika
Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2019 roku wynosi ono 2250 zł brutto, ale od 1 stycznia 2020 r. płaca minimalna wzrośnie do poziomu 2450 zł brutto.
O ile wzrosły zarobki Polaków? Zobacz, jak zmieniły się pens...
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do liczby godzin przepracowanych w danym miesiącu. Za podstawę bierze się wysokość wynagrodzenia minimalnego.
Ta sama zasada proporcjonalności obowiązuje w przypadku wynagrodzenia wyższego niż płaca minimalna. Zatem jeśli pracodawca płaci np. 5000 zł brutto pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze, to pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze otrzyma wynagrodzenie proporcjonalne do liczby godzin, jakie musi przepracować w danym miesiącu.
Praca w niepełnym wymiarze a urlop wypoczynkowy
Zasada proporcjonalności obowiązuje również przy naliczaniu należnego urlopu wypoczynkowego. Jest on ustalany proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy biorąc za podstawę wymiar urlopu 20 albo 26 dni w roku kalendarzowym, w zależności m.in. od ogólnego stażu pracy oraz wykształcenia pracownika. 20 dni urlopu w roku należy się pracownikowi zatrudnionemu krócej niż dziesięć lat, a 26 - w przypadku zatrudnienia powyżej dziesięciu lat.
Co ważne niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Zatem jeżeli np. pracownik jest zatrudniony na 1/16 etatu, to przysługują mu w danym roku dwa dni urlopu wypoczynkowego
Przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy stosuje się ogólną zasadę mówiącą o tym, że urlop jest udzielany w dni, które są dla pracownika dniami pracy. Urlopu należy udzielać w dniach, ale rozlicza się go w godzinach. Jeden dzień urlopu wypoczynkowego odpowiada 8 godzinom pracy. Przysługujący wymiar urlopu należy zatem przeliczyć na godziny (2 dni x 8 godz. = 16 godz.).
Warto przeczytać:
Zatem na powyższym przykładzie jeżeli w dniu, w którym pracownik skorzysta z urlopu, ma do przepracowania zgodnie z grafikiem 2 godziny, to pracodawca powinien odliczyć z przysługującej puli urlopowej te 2 godziny. Do wykorzystania pozostanie więc jeszcze 14 godzin urlopu wypoczynkowego.
W trakcie urlopu pracownik dostaje wynagrodzenie. W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, szef musi pracownikowi wypłacić ekwiwalent pieniężny.
Praca w niepełnym wymiarze a inne uprawnienia pracownicze
Co do innych uprawnień pracowniczych, to nie zależą one od wymiaru czasu pracy. Zatem pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze, tak samo jak pełnoetatowcowi, należą się:
- płatny urlop macierzyński (20 tygodni) i płatny urlop rodzicielski (32 tygodnie). Razem to 52 tygodnie. Co ważne, urlop macierzyński jest obowiązkowy. Zatem nie można z niego zrezygnować. Natomiast urlopu rodzicielskiego rodzic nie musi brać. Może zaraz po macierzyńskim wrócić do pracy,
- odprawa za zwolnienie z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. 22 lutego2016 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy. Zrównała ona okres wypowiedzeń umów na czas określony i na czas nieokreślony. Zatem w przypadku, gdy staż pracy w danym przedsiębiorstwie wynosi mniej niż sześć miesięcy, to okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie, gdy od pół roku do mniej niż trzech lat - miesiąc, a trzy miesiące, gdy staż wynosi co najmniej trzy lata. Szczególne przepisy regulują kwestie wysokości odprawy dla pracowników zwalnianych grupowo. Jest ona zależna od wysokości płacy minimalnej. W tym roku nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia. Wynosi więc 33 750 zł brutto,
- płatne dni wolne na szukanie pracy - 2 dni robocze przy dwutygodniowym albo miesięcznym wypowiedzeniu oraz 3 dni robocze przy trzymiesięcznym wypowiedzeniu,
- przerwy w pracy - 15-minut w ciągu 8 godzin pracy, o ile pracuje się co najmniej 6 godzin na dobę. Ta zasada będzie obowiązywała w przypadku pracownika zatrudnionego na 3/4 etatu, który dziennie pracuje przez 6 godzin. Gdy wymiar etatu wynosi 1/4 (2 godziny dziennie) lub 1/2 (4 godziny dziennie), to wspomniana 15-minutowa przerwa się pracownikowi nie należy, bo pracuje mniej niż 6 godzin na dobę.
