Unia Europejska zakazała używania gazu SF6 w energetyce. Od kiedy? Jaki sprzęt trzeba będzie wymienić?

Sześciofluorek siarki (SF6) to gaz syntetyczny, stosowany m.in. jako izolator. Po wyemitowaniu pozostaje w atmosferze nawet przez 3200 lat, a jego potencjał cieplarniany jest wielokrotnie większy niż w przypadku CO2. Jego stosowanie zostało zabronione przez Unię Europejską już w 2014 roku, jednak restrykcje nie objęły infrastruktury energetycznej, takiej jak rozdzielnice, ze względu na ich krytyczną funkcję.

Aparatura korzystająca z gazu jest nadal powszechnie stosowana w przemyśle energetycznym w całej Europie, w tym w Polsce. Po najnowszych zmianach konieczna będzie wymiana także urządzeń energetycznych. A to oznacza konkretne inwestycje i możliwe, że dalszy wzrost kosztów prądu.

Nowe rozdzielnice są używane w sieci przez 40 do 50 lat. W każdej rozdzielnicy zużywa się w czasie jej eksploatacji nawet 2,5 kg gazu SF6.

- Unia Europejska przeznacza spore środki na inwestycje w modernizację i rozbudowywanie sieci elektrycznej oraz odnawialne źródła energii, aby poprawiać bezpieczeństwo energetyczne, a także dążyć do zerowej emisji. Przepisy i regulacje wskazują też państwom członkowskim konieczność modernizowania sieci oraz rozwijania OZE – wskazuje Mariusz Hudyga, product manager w firmie Eaton.

Jak dodaje, wraz z tymi działaniami rośnie zapotrzebowanie na taką aparaturę jak rozdzielnice. W wielu przypadkach prowadziło to do zwiększania emisji tego gazu cieplarnianego.

– Tego problemu można było uniknąć już lata temu, gdyż na rynku od dawna dostępne są alternatywne wobec SF6 rozwiązania, wykorzystujące m.in. technologię próżniową – wskazuje Mariusz Hudyga.

29 marca br. Komisja Europejska przegłosowała nowelizację rozporządzenia w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych.

Zmiany będą wprowadzane stopniowo. Eliminacja szkodliwego gazu SF6 będzie się odbywać etapami. Zgodnie ze zmianami, od 1 stycznia 2026 roku zakazane ma być stosowanie gazu SF6 we wszystkich rozdzielnicach średniego napięcia. Po tej dacie ma nastąpić dwuletni okres przejściowy, w którym nadal będzie można sprzedawać produkty wprowadzone na rynek do 1 stycznia 2026 r.  

– Emisja gazu SF6 jest na rekordowo wysokim poziomie, dlatego zmiany konieczne były już teraz. Decyzja Komisji Europejskiej to wyraźny sygnał dla państw członkowskich do ostatecznego dopasowania kształtu przepisów i wycofywania rozwiązań stosujących szkodliwy gaz SF6. Proces ten powinien być oczywiście stopniowy, ale jednocześnie szybki. Zakaz ma wejść w życie już za niecałe trzy lata – podkreśla ekspert.

Jak dodaje, dla użytkowników rozdzielnic elektrycznych, szczególnie spółek zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej, oznacza to przejście na rozwiązania ekologiczne, z którymi mogły do tej pory nie mieć styczności.

W 2022 roku średnia cena 1 kilowatogodziny kosztowała 77 gr. W tym roku jest to już 0,94 - 1,03 zł. Obecnie ceny prądu zostały zamrożone z trzema progami:

• do 2000 kWh,
• do 2600 kWh,
• do 3000 kWh w skali roku.

Wprowadzenie nowych rozwiązań bez wątpienia przyczyni się do tego, że do naturalnego środowiska będzie dostawać się mniej gazów cieplarnianych, co w dłuższej perspektywie jest korzystne. Nie wiadomo na razie, jak zmiany wpłyną na ceny prądu dostarczanego do naszych domów. Wymiana starego sprzętu to nie tylko koszty, ale może się okazać, że również oszczędności, choćby na kontrolach starej aparatury.