Spis treści
Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) zaprezentowało projekt krajowego programu poszukiwań złóż kopalin, które mogą stać się fundamentem polskiego bezpieczeństwa surowcowego. Koszt jego realizacji szacowany jest na 182,5 mln zł. Obejmie m.in. prace kartograficzne, geofizyczne, geochemiczne i wiertnicze.
Dokument został przesłany do Komisji Europejskiej 23 maja, a jego pełna treść zostanie opublikowana po zatwierdzeniu przez Radę Ministrów. Projekt wynika z unijnego aktu w sprawie surowców krytycznych (CRMA), który zobowiązuje państwa członkowskie do opracowania krajowych strategii w tym zakresie.
Polska odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie UE
Wśród surowców uznanych za priorytetowe, które mogą mieć istotne znaczenie dla Unii Europejskiej, wymieniono m.in. polimetaliczne rudy miedzi, grafit, baryt, fluoryt, surowce skaleniowe, hel oraz platynowce. W drugiej grupie znalazły się takie minerały jak węgiel koksowy, wolfram, tytan, wanad czy fosforyty. Trzecia grupa obejmuje m.in. metale ziem rzadkich, lit, bor i antymon.
Większość perspektywicznych lokalizacji znajduje się na Dolnym Śląsku. Zdaniem głównego geologa kraju Krzysztofa Galosa, ten region ma szczególnie duży potencjał w zakresie złóż grafitu, który może stać się jednym z kluczowych surowców przyszłości.
Nowe kopalnie? Nie wcześniej niż za kilkanaście lat
Jak podkreślają przedstawiciele MKiŚ, ewentualne uruchomienie wydobycia nowych surowców w Polsce będzie możliwe dopiero w dłuższej perspektywie – nawet kilkunastoletniej. Obecnie w kraju eksploatowanych jest zaledwie kilka z 34 surowców krytycznych: m.in. miedź, węgiel koksowy, hel oraz nikiel (w postaci siarczanu) i niewielkie ilości platynowców.
Planowane działania mają nie tylko zwiększyć dostępność już wydobywanych zasobów, ale również umożliwić rozpoczęcie eksploatacji nowych. W gronie potencjalnych kandydatów znajdują się m.in. wolfram, tytan, wanad, arsen, bizmut i fosforyty.
Oddzielna lista surowców ważnych dla Polski
Równolegle z programem dotyczącym surowców krytycznych, rząd przygotowuje także listę surowców istotnych z punktu widzenia krajowej gospodarki. Jak zapowiada Galos, dokument będzie zawierał 40–44 pozycje, z czego tylko kilkanaście to surowce uznane również za krytyczne. Pozostałe obejmą m.in. zasoby niezbędne dla branży budowlanej.
Biznes
Lista ta ma zostać ogłoszona wraz z projektem polityki surowcowej państwa, który trafi do konsultacji międzyresortowych pod koniec 2025 roku.
Resort klimatu poinformował również, że wkrótce ruszą konsultacje projektu ustawy o zapewnieniu dostępu do surowców krytycznych i ważnych dla polskiej gospodarki (tzw. projekt UC83). Celem nowych przepisów będzie m.in. uproszczenie procedur poszukiwawczych oraz zwiększenie kontroli państwa nad strategicznymi zasobami naturalnymi.
