Wyższy dodatek za pracę w godzinach nocnych w 2023 roku. Ile wynosi i jak obliczyć jego wysokość?

Przepisy dopuszczają możliwość pracy w godzinach nocnych, pod warunkiem, że pracodawca zapłaci za to dodatkowe świadczenie. Zgodnie z Kodeksem pracy za wykonywanie obowiązków w godzinach nocnych pracownikom przysługuje dodatek w wysokości 20 proc. stawki godzinowej, wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Gratyfikacja może też być wyższa, jeśli tak zadecyduje firma.

Kiedy obowiązują godziny nocne? Kodeks pracy zakłada, że jest to 8-godzinny przedział czasowy między godzinami 21:00 a 7:00. Każdy pracodawca sam musi ustalić, które kolejne osiem godzin pomiędzy powyższym przedziałem oznacza porę nocną w firmie.

- Unormowanie dokładnych godzin trwania pory nocnej powinno nastąpić w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy albo w drodze obwieszczenia pracodawcy. Jeżeli pracodawca godziny trwania pory nocnej oznacza samodzielnie w obwieszczeniu, powinien dodatkowo, w formie pisemnej, poinformować pracownika o tych ustaleniach - wyjaśnia Państwowa Inspekcja Pracy.

- Pracodawca może zatem jako porę nocną określić przedział godzin np. pomiędzy: 21:00 a 5:00, 22:00 a 6:00 lub 23:00 a 7:00. Od tego, jak porę nocną określił pracodawca, zależy czy praca wykonywana po godzinie 21:00, będzie traktowana jako praca w porze nocnej i czy należy się pracownikowi dodatek za pracę w porze nocnej - dodaje.

Dodatek za pracę w godzinach nocnych w tym roku zostanie podwyższony i to dwukrotnie, ze względu na podwyżkę płacy minimalnej. Od 1 stycznia br. wynosi ona 3490 zł brutto, natomiast od lipca będzie to już 3600 zł brutto.

Wysokość dodatku nocnego obliczamy poprzez ustalenie stawki godzinowej, która wynika z wynagrodzenia minimalnego oraz liczby godzin, które wynikają z wymiaru czasu pracy w danym miesiącu.

Wymiar czasu pracy określamy natomiast, mnożąc liczbę pełnych tygodni w wybranym miesiącu przez 40 godzin, a następnie dodając do tego 8 godzin. Jak wyliczyć zatem całość w prosty sposób?

Przykładowo, jeśli w styczniu wymiar czasu wynosił 168 godzin, a stawka godzinowa 20,77 zł (3490 zł : 168 godzin) to dodatek za każdą godzinę przepracowaną w nocy wyniesie 4,15 zł.

Wysokość dodatku nocnego za pracę w 2023 roku prezentuje się następująco:

• styczeń - 4,15 zł,
• luty - 4,36 zł,
• marzec - 3,79 zł,
• kwiecień - 4,59 zł,
• maj - 4,15 zł,
• czerwiec - 4,15 zł,
• lipiec - 4,29 zł,
• sierpień - 4,09 zł,
• wrzesień - 4,29 zł,
• październik - 4,09 zł,
• listopad - 4,50 zł,
• grudzień - 4,74 zł.

Jak można zauważyć, w pierwszym półroczu dodatek nocny za pracę przy wymiarze 168 godzin miesięcznie wynosił 4,15 zł, natomiast od lipca wzrośnie do poziomu 4,29 zł. Podwyżka nie jest zatem wysoka, choć w połączeniu z nadgodzinami różnica będzie już znaczna.

Pracując w nocy, dodatkowo obciążamy nasz organizm, dlatego niektóre grupy pracowników mają bezwzględny zakaz świadczenia pracy o tej porze. W nocy nie mogą pracować:

• kobiety w ciąży,
• pracownicy młodociani,
• pracownicy niepełnosprawni (bez zgody oraz pozytywnej opinii lekarza medycyny pracy),
• pracownicy, którzy opiekują się dziećmi.

Przeciwskazaniem do pracy w nocy będą też niektóre choroby m.in. padaczka oraz cukrzyca. Każdy pracodawca, który zatrudnia pracowników w godzinach nocnych, musi o tym fakcie poinformować okręgowego inspektora pracy.