Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek i Położnych. Jakie są ich wynagrodzenia? Ile osób w Polsce jest zatrudnionych w tych zawodach?

Z ogólnopolskiego badania wynagrodzeń, przeprowadzonego w styczniu 2022 przez Sedlak & Sedlak dla portalu wynagrodzenia.pl, wynika, że:

• miesięczne wynagrodzenie całkowite na stanowisku pielęgniarki z kilkuletnim stażem pracy wynosi 4 990 PLN brutto;
• co druga pielęgniarka otrzymuje pensję od 4 180 PLN do 5 820 PLN;
• 25 proc. najgorzej wynagradzanych pielęgniarek zarabia poniżej 4 180 PLN brutto;
• na zarobki powyżej 5 820 PLN brutto może liczyć grupa 25 proc. najlepiej opłacanych pielęgniarek.

Zarobki ochrony zdrowia reguluje Ustawa z dnia 8.06.2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz. U. z 2017, poz. 1473 z późn. zm.) Według jej zapisów dany podmiot leczniczy tj. pracodawca ustala wynagrodzenie dla pracowników, w tym pielęgniarek i położnych. Warto podkreślić, że ustawa narzuca sposób wyliczania stawek minimalnego wynagrodzenia, co oznacza, że pracodawca nie może zaoferować niższej płacy niż ustawowa.

Obecne minimalne stawki wynagrodzeń gwarantowane ustawą:

• 5 477,52 zł brutto – dla pielęgniarki z tytułem magistra pielęgniarstwa, położnej z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia;
• 4 185,65 zł brutto – dla pielęgniarki lub położnej wymagającej wyższego wykształcenia (studia I stopnia) i specjalizacji, albo pielęgniarki lub położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją;
• 3 772,25 zł brutto – dla pielęgniarki albo położnej wymagającej średniego wykształcenia, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

Stawki proponowane przez nowelizację ustawy:

• 7 304,66 zł brutto – dla pielęgniarki z tytułem magistra pielęgniarstwa, położnej z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia;
• 5 775,78 zł brutto – dla pielęgniarki lub położnej wymagającej wyższego wykształcenia (studia I stopnia) i specjalizacji, albo pielęgniarki lub położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją;
• 5 322,78 zł brutto – dla pielęgniarki albo położnej wymagającej średniego wykształcenia, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

Zakres obowiązków pielęgniarek dotyczy udzielania wielu świadczeń zdrowotnych z ich szerokiego wachlarza. Cytując definicje GUS: Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega w szczególności na udzielaniu świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia. Za wykonywanie zawodu pielęgniarki uważa się również: nauczanie zawodu pielęgniarki, prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie pielęgniarstwa, kierowanie pracą zawodową pielęgniarek, zatrudnienie w domach pomocy społecznej oraz żłobkach i klubie dziecięcym.

12 maja celebrujemy także zawód położnych. Według Ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, położna wykonuje zawód medyczny, który polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami świadczeń zdrowotnych, a w szczególności: świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia w zakresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarna, rodzącą, położnicą, noworodkiem.

Ta odpowiedzialna i ciężka praca położnych i pielęgniarek często pozostaje niezauważona lub niedoceniona. Trudno się nie zgodzić się tym, że praca osób będących w pierwszym kontakcie z pacjentem wymaga połączenia najlepszych ludzkich cech, a tym samym powinna być odpowiednio wynagradzana.

Ministerstwo Zdrowia opracowało projekt nowelizacji ustawy o zmianie Ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, który trafił do konsultacji społecznych 1 kwietnia 2022. Przedstawia on m.in. stawki zasadniczego podstawowego wynagrodzenia dla wyodrębnionych 10 grup zawodowych, które mają wejść w życie 1 lipca 2022 r.

Nie wszyscy akceptują proponowane zmiany. Swoje stanowisko wyraziła między innymi Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych (NIPiP) wraz z Ogólnopolskim Związkami Zawodowymi Pielęgniarek i Położnych (OZZPiP).

Jak podaje Gazeta Prawna, zarówno lekarze, jak i pielęgniarki komentują, że nowelizacja:

• zawiera zbyt niskie współczynniki,
• spłaszcza siatkę płac nieodzwierciedlającą różnic w kwalifikacjach,
• nie zawiera informacji o żadnej wyodrębnionej puli pieniędzy na podwyżki.

Według danych NIPiP na dzień 31 grudnia 2021 roku zatrudnionych pielęgniarek/pielęgniarzy w Polsce było 234 117, a położnych/położników 28 899. Według statystyk GUS w Polsce na jedną pielęgniarka przypada ok. 127 pacjentów. (w 2020 roku było to mniej niż 80 pielęgniarek na 10 tys. mieszkańców).

W niektórych województwach na jedną pielęgniarkę przypada nawet 200 osób.