Wakacje kredytowe 2024. Jak wyliczyć dochód przedsiębiorców? To może być wyzwanie

Od kilku dni wiemy, że kontynuacja urlopu od spłaty rat będzie miała formę wakacji kredytowych z kryterium dochodowym. Zgodnie z nowym projektem ponownie zawieszenie spłaty rat kredytu miało być możliwe raz w każdym kolejnym kwartale 2024 roku. Minister finansów donosi jednak, że prace nad wakacjami kredytowymi 2024 prace potrwają jeszcze na tyle długo, że konieczna jest zmiana zasad:

W związku z koniecznością procedowania procesu legislacyjnego proponuje się, aby zawieszenie to przysługiwało w wymiarze w wymiarze dwóch miesięcy, od dnia 1 kwietnia 2024 r. do dnia 30 czerwca 2024 r., zaś w przypadku kolejnych kwartałów - w wymiarze miesiąca w każdym kwartale - napisał Andrzej Domański minister finansów informując o zmianach terminu wejścia w życie przepisów.

Tym razem jednak nie wszyscy skorzystają ze wsparcia, bo rząd proponuje ograniczenie liczby uprawnionych do najbardziej potrzebujących kredytobiorców - tych, u których raty kredytu pochłaniają minimum 35 proc. domowego budżetu w trzech kolejnych miesiącach.

Kryterium dochodowe ma zapobiec nadużywaniu wsparcia, które w poprzednich latach było ewidentne. Większość osób, które w latach 2022-2023 korzystały z wakacji kredytowych, pozostałą w budżecie nadwyże przeznaczyła na nadpłatę hipotek. Dane Biura Informacji Kredytowej mówią jasno - w 2022 roku ponad dwukrotnie wzrosła częstość i kwota nadpłat kredytów, a wyraźnie wyższa była także częstość wcześniejszych o przynajmniej 6 miesięcy spłat kredytów.

Polecamy także: Limity w wakacjach kredytowych 2024 do zmiany? Ważne instytucje proponują zniesienie kryterium dochodowego

To może okazać się niemałym problemem. O ile dochód osoby zatrudnionej na umowie o pracę jest dosyć jasny, to w przypadku samozatrudnionych powstaje wiele pytań. Co będzie zaliczać się do kosztów uzyskania przychodu? Czy dochody z najmu będą zaliczane do dochodu całego gospodarstwa domowego? Jak będzie można wykazać dochód przy jednoosobowej działalności gospodarczej?

Pytań jest wiele, a na każde z nich odpowiedzieć będzie musiał projekt ustawy w sprawie wakacji kredytowych. Z pewnością rządzący mają jeszcze wiele dylematów do rozwiązania, a banki i kredytobiorcy mocno liczą obecnie na jasne wytyczne w sprawie przyznania urlopu od spłaty rat.

Rzeczpospolita zwraca uwagę na kilka konsekwencji, które może powodować projekt wakacji kredytowych z kryterium dochodowym. Dziennik podejrzewa, że banki mogą zaliczać beneficjentów wakacji kredytowych do grupy ryzykownych klientów, obniżać ich scoring, a w konsekwencji obniżać także ich zdolność kredytową.

Wyższe ryzyko miałoby oznaczać także wyższe koszty obsługi dodatkowych kredytów, jednak eksperci nie widzą zbyt wielkich szans na takie komplikacje:

Moim zdaniem takie podejście jest mało prawdopodobne i nieuzasadnione. Już przy okazji wprowadzania pierwszych ustawowych wakacji kredytowych w 2022 r. pojawiały się takie głosy ze strony banków, co miało odstraszyć potencjalnych chętnych, ale koniec końców wszystkie wątpliwości zostały rozwiane na korzyść konsumentów - mówi Bartosz Turek, główny analityk HREIT w rozmowie w Rzeczpospolitą.

Z kolei główny analityk Expandera widzi tutaj pewne zmiany w stosunku do wakacji kredytowych, które znamy z ostatnich lat:

Na dziś trudno przewidzieć, jak ta kwestia zostanie rozstrzygnięta. Z jednej strony rzeczywiście mamy nowy warunek dostępu do wakacji kredytowych, z drugiej zaś proponowany pułap wydaje się dosyć łagodny - mówi Jarosław Sadowski.

Jego zdaniem już samo posiadanie kredytu, którego rata pochłania co najmniej 35 proc. domowego budżetu, może powodować trudności w zaciągnięciu kolejnych zobowiązań.