Spis treści
Po uwzględnieniu inflacji, niemiecki PKB na koniec 2024 roku był jedynie nieznacznie wyższy niż pięć lat wcześniej, czyli przed pandemią Covid-19. To pokazuje, jak trudna jest sytuacja gospodarcza Niemiec, które nie potrafią wyjść z impasu.
Wstępne dane sugerują, że w nadchodzących kwartałach niewiele czynników będzie sprzyjało niemieckiej gospodarce. Możliwe jest umiarkowane ożywienie w dochodach realnych gospodarstw domowych, a spadające stopy procentowe mogą stymulować konsumpcję oraz inwestycje budowlane. Jednakże będzie to w dużym stopniu zrównoważone przez wysokie ceny energii, niski popyt na kluczowe niemieckie dobra przemysłowe oraz niekorzystne czynniki demograficzne.
Niemiecka gospodarka w defensywie
– Niemiecka gospodarka po raz drugi z rzędu zanotowała spadek PKB, co jest najdłuższym okresem recesji od dwóch dekad i jasno wskazuje na strukturalne problemy największej gospodarki Europy – mówi dla Strefy Biznesu Maksymilian Kuch, analityk rynku akcji XTB. – Według danych PKB skurczył się o 0,2 proc. w 2024 roku, po spadku o 0,3 proc. w roku poprzednim, co kontrastuje z dynamicznym wzrostem w USA i solidnymi wynikami innych krajów europejskich - dodaje.
Według eksperta największy problem stanowi wskaźnik produkcji przemysłowej, który spadł o 15 punktów procentowych w ciągu ostatnich ośmiu lat. Ponadto dotychczasowa siła napędowa niemieckiej gospodarki musi walczyć z konkurencyjnymi produktami z Chin.
– Szczególnie niepokojące jest, że produkcja przemysłowa znajduje się obecnie 15 proc. poniżej szczytowego poziomu z 2017 roku, a branża motoryzacyjna - tradycyjny motor niemieckiej gospodarki - zmaga się z konkurencją z Chin i opóźnionym przejściem na pojazdy elektryczne – mówi Kuch.
Są też dobre wieści - jeden z indeksów giełdowych wzrósł o niemal 20 proc.
– Paradoksalnie, mimo słabości realnej gospodarki, niemiecki indeks giełdowy DAX wzrósł w 2024 roku o prawie 20 proc., co świadczy o rosnącym optymizmie inwestorów co do perspektyw największych niemieckich spółek – zauważa analityk.
Potencjalne cła nałożone przez Stany Zjednoczone mogą obniżyć PKB o kolejne 1,2 pkt. proc. Okaże się to jednak dopiero po zaprzysiężeniu nowego rządu.
– Sytuację dodatkowo komplikują nadchodzące wybory w lutym oraz groźba nowych ceł ze strony USA, które według Goldman Sachs mogą kosztować niemiecką gospodarkę nawet 1,2 punktu procentowego PKB. W obliczu tych wyzwań kluczowe znaczenie będzie miała polityka nowego rządu - uzupełnia specjalista.
Wpływ spadku niemieckiego PKB na polską gospodarkę
– Najnowsze dane gospodarcze z Niemiec powinny budzić niepokój w Polsce, ponieważ niemiecki rynek nie tylko stanowi około jedną trzecią polskiego eksportu, lecz także jest kluczowym partnerem handlowym dla większości krajów Unii Europejskiej – mówi dla Strefy Biznesu Grzegorz Dróżdż, analityk Conotoxia Ltd. – W 2024 roku gospodarka Niemiec skurczyła się o 0,2 proc., co oznacza drugi z rzędu rok spadku PKB. Przyczyn tej sytuacji należy upatrywać w utrzymującej się wysokiej inflacji, rosnących kosztach energii, wysokim poziomie stóp procentowych oraz nasilającej się konkurencji na rynkach eksportowych – dodaje.
Największy spadek wskaźnika odnotowano w przemyśle i budownictwie. Usługi zaliczyły natomiast drobny wzrost.
– Najbardziej dotknięte kryzysem sektory to przemysł i budownictwo, gdzie wartość dodana – czyli nadwyżka dochodów nad kosztami produkcji – spadła odpowiednio o 3,0 proc. i 3,8 proc. Z kolei sektor usług zanotował niewielki wzrost na poziomie 0,8 proc., głównie dzięki rozwojowi branż związanych z administracją publiczną, edukacją oraz opieką zdrowotną – tłumaczy specjalista.
W sektorze budowlanym najbardziej ucierpiało budownictwo mieszkaniowe. Rząd próbuje temu przeciwdziałać, co roku zwiększając budżet inwestycyjny o 2,6 proc. Na razie działanie nie przyniosło pożądanego efektu.
– Inwestycje brutto spadły o 2,8 proc., a szczególnie dotkliwy spadek odnotowano w budownictwie mieszkaniowym oraz zakupie maszyn i urządzeń, gdzie nakłady inwestycyjne zmniejszyły się o 5,5 proc. Rząd niemiecki próbuje przeciwdziałać spowolnieniu gospodarczemu poprzez zwiększenie wydatków publicznych, które wzrosły o 2,6 proc. rok do roku – zauważa ekspert.
Do problemów gospodarczych doszły wyzwania związane z chińską konkurencją w dziedzinie motoryzacji. W przyszłości mogą się one tylko nasilić.
– Jednym z kluczowych wyzwań stojących przed Niemcami jest rosnąca konkurencja ze strony Chin, które już teraz stały się największym producentem samochodów elektrycznych na świecie. Niemiecki przemysł, szczególnie „elektryków”, odczuwa coraz silniejszą presję ze strony chińskich producentów, co dodatkowo osłabia perspektywy wzrostu gospodarczego w przyszłości – zakańcza Dróżdż.
Federalny Urząd Statystyczny opublikował pierwsze szacunki dotyczące stopy inflacji
Pod koniec 2024 roku inflacja w Niemczech zaskoczyła ekonomistów, rosnąc w grudniu o 2,6 proc. w porównaniu do tego samego miesiąca rok wcześniej. Był to trzeci z rzędu miesiąc jej wzrostu.
W ujęciu rocznym ceny w 2024 roku podniosły się o 2,2 proc., co jest znacznym spadkiem w porównaniu do 5,9 proc. w 2023 roku i rekordowego poziomu 6,9 proc. w roku 2022, spowodowanego gwałtownym podniesieniem cen energii w wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
W grudniu 2024 roku ceny energii obniżyły się o 1,7 proc. w porównaniu do tego samego miesiąca rok wcześniej, choć spadek był mniej wyraźny niż w listopadzie, kiedy wyniósł on 3,7 proc. Z kolei ceny żywności wzrosły o 2,0 proc., a usługi zdrożały o 4,1 proc.
Ekonomiści przewidują, że w 2025 roku wskaźnik inflacji w Niemczech pozostanie powyżej granicy 2 proc., podobnie, jak w roku 2024. Czynnikami podnoszącymi ceny konsumpcyjne będą przede wszystkim koszty CO₂, benzyny, oleju opałowego i gazu. Opłata za emisję dwutlenku węgla już została podniesiona z 45 do 55 euro za tonę.
Potencjalnym ryzykiem dla rozwoju inflacji są również wysokie żądania płacowe w sektorze usług, ponieważ dodatek ją wyrównujący ma zostać zastąpiony odpowiednio wysokimi wynagrodzeniami.
