Spis treści
Planujesz prowadzić działalność gospodarczą i nie wiesz, jaką formę prawną wybrać?
Wybierając formę prowadzenia działalności gospodarczej, warto wziąć pod uwagę:
- koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności w danej formie prawnej,
- czas potrzebny na otwarcie działalności,
- ryzyko wiążące się z działalnością,
- w jaki sposób będziemy się angażować w otwierane przedsiębiorstwo,
- jaką skalę i zakres będzie posiadać planowana działalność.
Rozpoczęcie działalności gospodarczej — w której formie prawnej najlepiej?
Koszty rozpoczęcia działalności gospodarczej będą zdecydowanie niższe przypadku osoby fizycznej lub spółki cywilnej. Założenie spółki partnerskiej, jawnej i komandytowej — choć nie jest najtańsze, jest jednak mniej kosztowne, niż założenie jednej ze spółek kapitałowych (np. spółki z o.o. lub spółki akcyjnej).
Na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej nie trzeba poświęcać wiele czasu. Najbardziej czasochłonne będzie zorganizowanie od podstaw spółki z o.o. i spółki akcyjnej.
Założenie i prowadzenie działalności gospodarczej jako spółka kapitałowa pozwala zdecydowanie ograniczyć ryzyko. Jeżeli działalność prowadzą osoby fizyczne lub spółki osobowe wówczas właściciele zwykle ponoszą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania przedsiębiorstwa.
Małe przedsiębiorstwa zazwyczaj funkcjonują jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub spółki osobowe. Jest to korzystne, jeżeli działalność jest ograniczona do określonego terenu. Powoli się to jednak zmienia ze względu rozwój Internetu – niewielkie firmy mogą działać na terenie całego kraju.
Im firma jest większa, zatrudnia więcej pracowników, posiada bardziej skomplikowaną strukturę, tym częściej przekształca swoją działalność w spółkę z o.o lub spółkę akcyjną.
Pod uwagę warto wziąć również możliwości właściciela oraz to, jak bardzo będzie się angażował w prowadzenie przedsiębiorstwa. Warto pamiętać, że w jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółkach osobowych, to właściciel odgrywa kluczową rolę w podejmowaniu decyzji. W spółkach kapitałowych — w tym celu powoływane są specjalne organy, takie jak zarząd i rada nadzorcza. Mogą one wyręczyć właściciela w podejmowaniu decyzji. Możliwa jest również sytuacja, w której to właściciel postanowi zasiąść w którymś z tych organów.
Jednoosobowa działalność gospodarcza — jakie ma wady i zalety?
Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą, wystarczy wypełnić jeden dokument. Jest ją również łatwo zlikwidować lub zawiesić. Samo założenie firmy jest bezpłatne, a na start nie trzeba posiadać żadnego kapitału. Pieniądze będą potrzebne, dopiero kiedy pojawiają się pierwsze opłaty, np. ZUS i podatki.
Taki przedsiębiorca ma możliwość wyboru różnych form opodatkowania. Księgowość można prowadzić samodzielnie.
Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, za wszystkie zobowiązania firmowe odpowiada się całym swoim majątkiem. Nie rozróżnia się również majątku osobistego właściciela oraz majątku przedsiębiorstwa. Jeżeli ze współmałżonkiem posiadamy wspólnotę majątkową — to wówczas odpowiedzialność majątkowa obejmuje także jego. Kiedy brakuje firmowych pieniędzy można po prostu ''dorzucić je" - z własnej kieszeni.
Wady i zalety spółki cywilnej
Spółka cywilna jest umową łączącą przedsiębiorców prowadzących osobne działalności gospodarcze. Wspólnicy dążą do wspólnego celu gospodarczego, a każdy najpierw muszą zarejestrować swoją działalność gospodarczą. Następnie zawierają umowę spółki. Konieczna jest wtedy także zmiana danych w CEIDG — należy zmienić wpis osobisty na wpis spółki.
W spółce cywilnej obowiązuje solidarna odpowiedzialność wszystkich wspólników. Oznacza to, że odpowiada się nie tylko za własne długi, ale także za długi innych wspólników. Wierzyciel ma prawo wyboru, od kogo będzie ściągał należności — także z prywatnego majątku wspólnika.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością — czy warto zakładać spółkę z o.o.?
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada swój własny majątek utworzony z wkładów wniesionych przez wspólników. Posiada osobowość prawną i jest osobnym bytem. Działalność gospodarczą prowadzi spółka, a nie jej właściciele. Założenie spółki jest możliwe, jeżeli posiadamy kilka tysięcy złotych. Obecnie jest to kwota minimum 5000 zł.
Umowa zakładająca spółkę musi być zawarta w formie aktu notarialnego lub poprzez system teleinformatyczny. Opłacie podlegają:
- spisanie aktu notarialnego,
- odpisy umowy,
- opłata za wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym,
- publikacja informacji w monitorze sądowym i gospodarczym.
W spółce musi funkcjonować organ, jakim jest zarząd. Może być także powołana rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, która będzie kontrolować działalność spółki. Założenie spółki kosztuje, konieczny jest kapitał zakładowy już na samym początku działalności, wizyta w kilku urzędach oraz pomoc księgowego, biura rachunkowego lub doradcy podatkowego.
Prowadzenie spółki z o.o. pozwala prowadzić przedsiębiorstwo bez obaw o swój majątek osobisty. Spółka odpowiada sama za swoje zobowiązania, a wspólnicy — jedynie kapitałem, który do niej wnieśli.
