Spis treści
Elektryfikacja jako kluczowy element strategii
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło w poniedziałek główne założenia "Strategii transformacji ciepłownictwa do 2040 roku". W planach jest elektryfikacja sektora ciepłowniczego, co obejmuje przejście na technologie bezemisyjne, takie jak pompy ciepła, kolektory słoneczne i kotły elektrodowe.
Urszula Zielińska, wiceminister klimatu, podczas kongresu Impact wyjaśniła, że resort rozpoczął dzielenie się wynikami prac zespołu, który został powołany do opracowania transformacji ciepłownictwa.
- W najnowszym komunikacie MKiŚ mówimy o kierunku tej transformacji. To kierunek na elektryfikację - opartą przede wszystkim na odnawialnych źródłach energii, pompach ciepła i kotłach elektrodowych, na cieple odzyskanym z miejskich oczyszczalni ścieków czy innych instalacji przemysłowych, na magazynach ciepła i cyfryzacji - powiedziała Zielińska.
Zapytana o termin ukończenia strategii, Zielińska odpowiedziała, że stanie się to po konsultacjach społecznych, jeszcze w tym roku. Dodała, że w poniedziałek resort opublikował pierwszy komunikat przybliżający strategię, a kolejne będą publikowane sukcesywnie w nadchodzących miesiącach.
Długofalowa transformacja i krajowe źródła energii
Zielińska podkreśliła, że strategia opiera się na"dobrej, długofalowej, systemowej transformacji ciepłownictwa", która nie będzie uzależniać Polski od jednego, importowanego nośnika energii. Zamiast tego, planuje się wykorzystanie krajowych i odnawialnych źródeł energii elektrycznej i ciepła.
Wiceministra wymieniła technologie, które będą kluczowe w tej transformacji, takie jak pompy ciepła i kotły elektrodowe zasilane energią z wiatraków, paneli fotowoltaicznych lub magazynów energii. Kolejnym elementem będą magazyny ciepła, w tym sezonowe, a w szczycie zapotrzebowania na ciepło system będzie stabilizowany przez kogenerację z użyciem gazu ziemnego, a w przyszłości biogazu i biometanu.
Zielińska zaznaczyła, że najbezpieczniejszym i najtańszym rozwiązaniem jest oparcie ciepłownictwa na krajowych nośnikach energii, a nie na importowanym węglu, gazie czy drewnie.
- Odradzamy i będziemy odradzać transformację ciepłownictwa opartą na spalaniu drewna. To zbyt cenny surowiec, którego od lat już brakuje np. w branży meblarskiej. Dla spalania drewna nie będzie więc narzędzi wsparcia. Za to będzie wsparcie dla procesu elektryfikacji czy poprawy efektywności energetycznej instalacji - powiedziała Zielińska.
Współpraca z branżą i oszczędności
W ramach zespołu ds. strategii, resort klimatu spotkał się z przedstawicielami branży, aby omówić bieżące problemy ciepłownicze i wymienić się informacjami na temat kierunków transformacji. Zielińska podkreśliła, że taki dialog jest istotny, zwłaszcza że spółki ciepłownicze przygotowują plany neutralności klimatycznej.
Resort klimatu podał, że obecnie sektor ciepłowniczy odpowiada za zużycie około 1/3 energii pierwotnej w Polsce i generuje 1/5 emisji CO2.
Nowoczesne ciepłownictwo ma przynieść realne oszczędności, a systemy oparte na OZE są bardziej odporne na wahania cen na rynkach międzynarodowych, co przekłada się na większą przewidywalność kosztów dla odbiorców.
Integracja sektorów i modernizacja sieci
Założenia strategii przewidują integrację sektorów elektroenergetyki i ciepłownictwa, gdzie nadwyżki energii elektrycznej z OZE będą wykorzystywane do produkcji ciepła. Stabilizację systemu elektroenergetycznego ma wspierać kogeneracja i magazynowanie ciepła.
Ministerstwo planuje zwiększenie efektywności energetycznej ciepłownictwa poprzez redukcję strat przesyłowych dzięki modernizacji sieci. Przewiduje się także aktualizację norm technicznych, aby przewidywały niższe temperatury zasilania oraz urealniały moce zamówione. Termomodernizacja i wykorzystanie ciepła odpadowego to kolejne elementy strategii transformacji ciepłownictwa.
Edukacja i wsparcie finansowe
Ministerstwo klimatu podkreśla, że kluczowe dla transformacji sektora ciepłowniczego będą rozwój infrastruktury, wsparcie finansowe oraz edukacja społeczeństwa. W październiku 2024 roku powołano zespół ds. transformacji ciepłownictwa, w skład którego wchodzą przedstawiciele ponad 40 organizacji, w tym przedsiębiorstw, instytutów badawczych i instytucji finansujących. Głównym celem zespołu jest przyspieszenie procesu elektryfikacji ciepłownictwa oraz identyfikacja barier, potencjału rynkowego i źródeł finansowania jego transformacji.
