Polak pracuje na więcej niż jeden etat. Nadgodziny to już jak nasza narodowa specjalność

Nauczycielka języka angielskiego z Bydgoszczy z prawie 20-letnim stażem do końca sierpnia 2022 roku była zatrudniona w jednej szkole - też od niemal 20 lat. Od września 2022 uczy w drugiej szkole. W drugie miejsce przyjęto ją na pół etatu. Sama tak chciała. Placówka poszła jej na rękę, bo anglistów brakuje. To, że kobieta pracuje w dwóch szkołach, nie oznacza, że zrezygnowała z udzielania korepetycji. Ma ich jednak mniej: nie 5 godzin tygodniowo, lecz 2. I mówi, że wreszcie stać ją na raty kredytów i dopięcie budżetu do końca miesiąca.

Nie ona jedna taka. Nawet 41 procent osób w Polsce, pracujących zawodowo, podejmuje się zleceń poza głównym etatem. Jeszcze więcej, bo blisko połowa z nich, planuje kontynuować lub podjąć dodatkową pracę w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Przyczyny nie trzeba daleko szukać. Drożyzna powoduje, że ludziom brakuje pieniędzy. Aby pustki w portfelach nie mieli, szukają ekstra płatnego zajęcia. 7 na 10 pracowników odczuwa skutki pogorszenia sytuacji gospodarczej - płyną wnioski z badania „Jak dorabiają Polacy” autorstwa SW Research. Takie podejście pracowników ma poważne konsekwencje.

Pojawia się jeszcze jeden wniosek. Praca ponad normę to chyba nasza narodowa specjalność. Ta w nadgodzinach dotyczy aż 85 procent pracowników i 92 proc. osób zarządzających zespołem bez względu na płeć, wiek czy zawód. Tak wynika z nowego raportu „Nadgodziny 2023”, stworzonego przez Hays Poland we współpracy z kancelarią Baker McKenzie.

Nadgodziny definiuje się jako pracę wykonywaną ponad normy czasu. Tyle że jest to tylko wierzchołek góry lodowej. W sytuacji pracowników nadgodziny to znacznie więcej niż wykonanie bezpośredniego polecenia szefowej lub szefa. Eksperci podkreślają, że za dodatkowym czasem, spędzonym w firmie, często stoją bowiem braki w komunikacji, niezdrowe przyzwyczajenia kulturowe i stare, niewspółmierne do aktualnych warunków, modele biznesowe.

Zostajemy w biurze dłużej albo przynosimy pracę do domu, ponieważ się nie wyrabiamy. Inne powody też się zdarzają.

- Gdyby było to możliwe, większość osób chciałaby całkowicie wyeliminować nadgodziny ze swojego życia zawodowego - uważa Alex Shteingardt, dyrektor zarządzający Hays w Polsce. - Co zatem sprawia, że profesjonalistki i profesjonaliści pracują za dużo? W rzeczywistości to nie tylko zbyt wysoki nakład pracy, ale i kwestie mentalności oraz kultury pracy.

Shteingardt wskazuje: - Zdecydowana większość respondentek i respondentów przyznaje, że zdarza im się zostawać w pracy dłużej. Prawie 7 na 10 osób z tej grupy wykonuje obowiązki służbowe także w dni wolne od pracy, np. weekendy, święta, w trakcie urlopu. 49 proc. respondentów deklaruje, że nadliczbowo najczęściej przepracowuje maksymalnie 5 godzin w skali tygodnia. Sytuacje ekstremalne należą natomiast do rzadkości, chociaż wiele zależy od pełnionej funkcji. Im wyższe stanowisko, tym więcej przypadków pracy w godzinach nadliczbowych.

Pojawia się światełko w tunelu, bo widać poprawę w kieszeni rodaków. Miesięczne dane Głównego Urzędu Statystycznego o pensjach przedstawiają się optymistycznie. Zarobki zaczęły bowiem rosnąć dużo szybciej niż ceny. Wypłaty w ciągu roku (od września 2022 do września 2023) wzrosły średnio o 10,3 proc. Inflacja tzw. konsumencka wyniosła 8,2 proc. w ujęciu rocznym. Dla porównania: jeszcze w sierpniu działo się odwrotnie.

- W kolejnych miesiącach wynagrodzenia będą rosnąć szybciej od inflacji. Wynagrodzenia dalej rosnąć będą w dwucyfrowym tempie. Równocześnie tempo wzrostu cen będzie maleć - podaje Polski Instytut Ekonomiczny.
- Fajnie, gdybyśmy odczuli tę poprawę - kwituje wielu Polaków.