Pracodawca nie może cię zwolnić. Zasady, które musisz znać na etacie

Kobieta w ciąży oraz rodzic korzystający z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego nie musi martwić się o swoje zatrudnienie. Przepisy Kodeksu pracy zapewniają im szczególną ochronę.

– Artykuł 177 Kodeksu pracy zapewnia ochrona pracownic w ciąży oraz osób korzystających z urlopów macierzyńskich, rodzicielskich czy wychowawczych. Taka ochrona wymaga od pracodawców nie tylko zgodności z przepisami, ale również elastyczności w planowaniu działań operacyjnych – wyjaśnia Tomasz Szklarski, ekspert ds. rynku pracy.

Ochrona ta nie jest jednak absolutna. W przypadku likwidacji stanowiska czy całej firmy, możliwe jest rozwiązanie umowy.

Nieobecność w pracy może się wiązać z ochroną przed zwolnieniem. Jest to jedna z trzech sytuacji, które precyzuje w tym kontekście Kodeks pracy.

– Artykuł 41 mówi o ochronie w czasie usprawiedliwionej nieobecności. Pracodawcy nie mogą wypowiedzieć umowy w czasie urlopu, zwolnienia lekarskiego lub innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika. W sytuacji długotrwałych absencji może to stanowić wyzwanie dla organizacji pracy – tłumaczy ekspert.

Przykładem może być sytuacja, gdy pracownik przedemerytalny przebywa na wielomiesięcznym zwolnieniu lekarskim. Dla firmy oznacza to konieczność zorganizowania pracy zastępczej, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Z pomocą przychodzi planowanie zastępstw tymczasowych, outsourcing lub elastyczne modele pracy, które mogą pomóc w utrzymaniu ciągłości działań operacyjnych.

Ostatnia, trzecia sytuacja dotyczy wspomnianych wcześniej pracowników przedemerytalnych. Chodzi o osoby, którym brakuje mniej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Dotyczy to jednak tylko tych, których dalsze zatrudnienie umożliwia uzyskanie prawa do emerytury. Wyjaśnia to artykuł 139 Kodeksu pracy.

– Dla pracodawców oznacza to konieczność uwzględnienia tej ochrony przy planowaniu restrukturyzacji zespołów – podkreśla Szklarski.

Niektóre grupy zawodowe korzystają z dodatkowej ochrony zatrudnienia. Przykłady?

• Związkowcy – pracodawca nie może ich zwolnić bez zgody organizacji związkowej.
• Społeczni inspektorzy pracy – objęci są ochroną zarówno w trakcie pełnienia funkcji, jak i przez rok po jej zakończeniu. W przypadku naruszenia obowiązków pracodawca musi uzyskać zgodę organizacji związkowej na rozwiązanie umowy.
• Nauczyciele – Karta Nauczyciela daje im dodatkowe przywileje związane z zatrudnieniem.

Wyjątkowa ochrona dotyczy również osób powołanych do służby wojskowej. Zgodnie z Art. 303 Kodeksu pracy, pracodawca nie może rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem pełniącym zasadniczą służbę wojskową lub terytorialną służbę wojskową, chyba że ten sam wyrazi zgodę. Co więcej, jeśli wypowiedzenie umowy przypada po dniu powołania, staje się ono automatycznie bezskuteczne.

Jak zauważa Tomasz Szklarski: – Dokładne poznanie regulacji prawnych oraz współpraca z organizacjami związkowymi pozwala unikać potencjalnych konfliktów i ryzyka prawnego.

Przepisy chroniące pracowników przed zwolnieniem to wyzwanie, ale i szansa dla obu stron.

– Przestrzeganie prawa pracy nie tylko minimalizuje ryzyko konfliktów, ale również buduje pozytywny wizerunek firmy jako odpowiedzialnego pracodawcy. Transparentna komunikacja i planowanie mogą pomóc przedsiębiorcom efektywnie zarządzać zespołem, jednocześnie przestrzegając wymogów prawnych – podsumowuje ekspert.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!