Analiza przyczyn słabego odbicia konsumpcji
Wiceprezes Marta Kightley wskazała na wyniki badań przeprowadzonych przez NBP, które miały na celu zrozumienie przyczyn słabego odbicia konsumpcji.
– Przeprowadziliśmy badanie aby lepiej zrozumieć, czemu odbicie konsumpcji jest takie słabe. Wprawdzie zakładaliśmy, że odbicie popytu konsumpcyjnego nie będzie tak silne, jak wzrost dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych, a więc spodziewaliśmy się, że nastąpi jakaś odbudowa oszczędności, jednak okazała się ona większa od naszych przewidywań – powiedziała PAP I wiceprezes NBP Marta Kightley.
Oszczędności a Obawy Gospodarstw Domowych
Wyniki badań wskazują na różne motywacje oszczędnościowe wśród gospodarstw domowych. Wiceprezes Kightley zwróciła uwagę na różnice w zachowaniach oszczędnościowych między mniej i bardziej zamożnymi gospodarstwami.
– Ale widać wyraźnie, że w różnych grupach dochodowych to różnie wygląda. Kiedy patrzy się na te mniej zamożne gospodarstwa domowe, to widać dwa powody, dla których mogły wzrosnąć oszczędności. Jeden z nich to obawy o koszty życia w przyszłości. W naszym przekonaniu, wiąże się to z tym, że w ostatnich kilku latach mieliśmy dużo poważnych szoków i w związku z powyższym gospodarstwa domowe mają takie przekonanie, że trzeba się przygotować na niepewną przyszłość. Mogą też obawiać się wzrostu cen energii. Druga rzecz, która jest widoczna głównie wśród tych mniej zamożnych gospodarstw domowych, to obawa o sytuację geopolityczną – powiedziała Kightley.
W przypadku gospodarstw o wyższych dochodach, obawy te są mniej nasilone, co pozwala im na zwiększenie oszczędności dzięki wzrostowi dochodów.
Konsumpcja w Październiku: Odbicie po Spadku
Po wyraźnym spadku sprzedaży detalicznej we wrześniu, październik przyniósł pewne oznaki poprawy w zakresie konsumpcji. – Jak patrzymy na wydatki dokonywane w październiku, to dane te pozwalają być trochę bardziej optymistycznym. Do tego w październiku rozpoczęła się wypłata bonu energetycznego. To oznacza, że część kwoty przypadającej na bon energetyczny trafi w październiku do konsumentów – dodała.
Wypłata bonu energetycznego może wpłynąć na krótkoterminowe zwiększenie wydatków konsumpcyjnych, co jest pozytywnym sygnałem dla gospodarki.
Wzrost Gospodarczy a Fundusze Unijne
Mimo niższej dynamiki konsumpcji, prognozy na przyszły rok są optymistyczne dzięki innym czynnikom wpływającym na wzrost gospodarczy. – Większy będzie na przykład napływ funduszy unijnych, co przełoży się na wyższe inwestycje. W zeszłym roku prefinansowanie wydatków z części dotacyjnej KPO wyniosło jedynie kilka miliardów zł z łącznej alokacji wynoszącej ponad 108 mld zł. Biorąc pod uwagę, że środki te należy wydać do sierpnia 2026 r., w nadchodzącym roku należy oczekiwać dużego przyspieszenia w wydawaniu środków – powiedziała Kightley.
Wzrost inwestycji, wspierany przez fundusze unijne, ma potencjał zrekompensować wolniejszy wzrost konsumpcji, przyczyniając się do ogólnego wzrostu gospodarczego.
Podsumowując, prognozy NBP wskazują na kontynuację umiarkowanego wzrostu konsumpcji w 2025 roku, z jednoczesnym wzrostem gospodarczym wspieranym przez inwestycje i fundusze unijne. Kluczowe wyzwania to zarządzanie obawami gospodarstw domowych oraz efektywne wykorzystanie dostępnych środków finansowych.
źródło: PAP
