Jak dbać o zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie pracowników?

OPRAC.: AB
Jak można pomóc osobom pracującym z domu w zachowaniu równowagi psychicznej? Co zrobić, żeby lepiej znosić home office? Warto pracować nad odpornością psychiczną. Oto 10 pomysłów na zadbanie o psychikę pracowników zdalnych.
Jak można pomóc osobom pracującym z domu w zachowaniu równowagi psychicznej? Co zrobić, żeby lepiej znosić home office? Warto pracować nad odpornością psychiczną. Oto 10 pomysłów na zadbanie o psychikę pracowników zdalnych. Pixabay.com
Pandemia odbija się niekorzystnie na samopoczuciu osób, które pracowały w biurze i miały kontakt ze współpracownikami. Osoby korzystające z NFZ nie muszą nawet mieć skierowania do psychologa, żeby umówić wizytę w trakcie epidemii. Pojawia się pytanie, jak zadbać o psychikę pracowników zdalnych. Podpowiadamy, co można zrobić.

Jednym z istotnych wyzwań w trakcie pandemii jest zachwianie work-life balance pracowników – wskazuje Elżbieta Krokosz, dyrektor zarządzająca Talent Development Institute oraz autorka raportu „Jak wspierać psychicznie pracowników? Ogólnopolskie badanie HR”. W projekcie wzięło udział 50 dyrektorów HR, HR Managerów i HR Business Partnerów oraz 150 pracowników działów HR, zatrudnionych głównie w dużych i średnich organizacjach.

Co powoduje zły stan psychiczny pracowników zdalnych?

Przez lockdown niektórzy ludzie zrezygnowali z uprawnianych regularnie aktywności, wielu rodziców stanęło przed koniecznością sprawowania opieki nad dziećmi i wywiązywania się z obowiązków zawodowych, a ponadto nie każdy potrafi umiejętnie zarządzać swoim czasem. Taki stan rzeczy prowadzi do gorszego samopoczucia w miejscu pracy zdalnej. Wśród jego przyczyn Elżbieta Krokosz wymienia:

  • brak integracji z ludźmi (74,8 proc.),
  • przemęczenie i utratę work-life balance (72,9 proc.),
  • ogólny marazm i brak pozytywnej energii (64,7 proc.).

- Zdecydowanie obszar work-life balance wymaga mocnego zaangażowania się samego pracownika w monitorowanie własnych przyzwyczajeń i dbanie o to, aby ta równowaga mogła być lepiej zarządzana. Powiedzmy szczerze – w obecnych warunkach funkcjonowania może się okazać, że nie mamy żadnego rozwiązania organizacyjnego na to, aby lepiej te obszary funkcjonowały. Pracownicy bardziej potrzebują umiejętności psychicznego radzenia sobie we własnym zakresie – podkreśla Elżbieta Krokosz.

Jak firmy dbają o pracowników w pandemii?

Część firm uczestniczących w badaniu podjęła pewne działania, które mają pomóc pracownikom odnaleźć się w nowej sytuacji. Blisko połowa przedsiębiorców (47 proc.) oferuje pomoc w zarządzaniu zespołem zdalnie, a ponad połowa (53 proc.) podejmuje działania z pogranicza psychologii, coachingu i rozwoju, np. organizuje webinary na temat radzenia sobie ze stresem. Pracodawcy starają się też budować więź między pracownikami, np. organizują dla nich wydarzenia integracyjne online (42 proc.) i stawiają przed nimi wyzwania sportowe (30 proc.). Według ekspertki są to działania, które mają odwrócić uwagę osób zatrudnionych od epidemii, ale trudno jest ocenić ich efektywność, zwłaszcza że tego typu wydarzenia nie uwzględniają potrzeb wszystkich. - Jedno jest pewne – jak tylko skończy się ta sytuacja, to ludzie będą uciekać od firm, od menedżerów, którzy nie sprawdzili się w czasie kryzysu – ocenia Elżbieta Krokosz.

Jak pracownik może budować swoją odporność psychiczną?

Elżbieta Krokosz zaleca pracę nad kondycją psychiczną, która ma m.in. wpływ na naszą odporność. Autorka badania powołuje się na model odporności psychicznej (4C), czyli Mental Toughness, który mówi o czterech głównych determinantach takiej odporności: kontroli (ang. control), zaangażowaniu (commitment), wyzwaniach (challenge) i pewności siebie (confidence). Peter Clough, psycholog sportowy i psycholog pracy oraz współtwórca terminu wskazuje, że ludzie mogą budować swoją odporność psychiczną, jeżeli będą pracować nad czterema wyżej wymienionymi aspektami. Co więcej, swoją odporność psychiczną można zmierzyć w opracowanym przez Petera Clougha i Douga Strycharczyka kwestionariuszu MTQ48 (Mental Toughness Questionnaire).

Kontrola ma związek z poczuciem poczuciem wpływu na własne życie oraz tym, jak radzimy sobie z emocjami. Nawet w pandemii możemy rozwijać poczucie sprawczości, szukając plusów w swojej sytuacji i podejmując działania, które wywierają na nas pozytywny efekt. Zaangażowanie wiąże się z orientacją na osiąganie wyznaczonych sobie celów, umiejętnością ich wyznaczania i osiągania. Ważne jest także to, jak radzimy sobie z wyzwaniami, na ile jesteśmy w stanie je zaakceptować i pogodzić się z ryzykiem, jakie ze sobą niosą. W nowych sytuacjach dobrze jest dostrzegać szansę na naukę i rozwój. W radzeniu sobie z wyzwaniami liczy się umiejętność wychodzenia poza swoją strefę komfortu i uczenie się na bazie doświadczeń. Ostatnim czynnikiem budującym odporność psychiczną jest pewność siebie, odzwierciedlająca wiarę we własne możliwości i umiejętność radzenia sobie w relacjach interpersonalnych. Wspiera ją pozytywne myślenie.

Elżbieta Krokosz zaleca ścisłe planowanie dnia pracy w warunkach home office. Powinniśmy z góry określić, ile godzin przeznaczymy na gotowanie obiadu czy przebywanie z dziećmi, a kiedy będziemy zajęci pracą. Dzięki temu pod koniec dnia będziemy w stanie zmierzyć swój czas pracy i docenić swoje osiągnięcia. Ekspertka zachęca też do prowadzenia dialogu wewnętrznego, w którym doceniamy swoje działania. Według niej ważne jest budowania odpowiedzialności za swój dobrostan psychiczny. Dostarczając pracownikom narzędzia do self coachingu i pracy nad siłą psychiczną, pracodawcy mogą pomóc osobom zatrudnionym odzyskać work-life balance.

Ekspertka odsyła osoby pracujące z domu do książki pt. „Inteligencja emocjonalna", kultowej pozycji Daniela Golemana. Podkreśla też, że tylko niewielki odsetek firm zapewnia pracownikom wsparcie psychologiczne na czas pandemii. Jak przypomina, według autora wspomnianej publikacji dobre relacje stanowią efekt umiejętności zrozumienia, co się z nami dzieje oraz zdolności do zarządzania swoimi reakcjami. Elżbieta Krokosz przekonuje, że self coaching uczy ludzi odpowiedzialności za swój stan psychiczny i pozwala im budować swoją odporność psychiczną. Jak twierdzi, „najwyższy czas nauczyć ludzi brania odpowiedzialności za budowanie własnej siły psychicznej, zamiast oferować im nowe atrakcje”.

Jak rozmawiać z pracownikami o pieniądzach?

W Polsce, gdzie lwią część pensji pochłaniają koszty życia, zwłaszcza w przypadku gorzej zarabiających osób, pracownicy przywiązują szczególną wagę do zarobków. Dla wielu Polaków dużym ciosem było obniżenie wynagrodzenia. Tomasz Krzemiński z serwisu Mentalnycoach.com, doradca biznesowy i trener rozwoju osobistego podkreśla, jak pozytywny efekt może przynieść szczera rozmowa z pracownikami.

- Najważniejsza jest szczerość właściciela czy prezesa i mówienie prawdy. Czasem lepiej powiedzieć miesiąc przed, że będą zmiany niż z dnia na dzień postawić pracowników przed nową sytuacją, która może wywołać różnie, nie zawsze przemyślane reakcje. Ludzie rozumieją, jaka jest sytuacja na świecie. Jeśli właściciel przyzna, że pandemia wpłynęła negatywnie na wyniki firmy, to pracownicy będą znać prawdę i dowiedzą się, na czym stoją. Jest to nieoceniona wartość, która może również stanowić bodziec do wzrostu, jeśli osoby zatrudnione jednogłośnie stwierdzą, że chcą pomóc firmie w kryzysie. Oczywiście wiele zależy też od tego, jak je do tej pory traktowano – mówi Tomasz Krzemiński.

Jakie benefity są atrakcyjne dla pracowników i co oferują pracodawcy?

Podczas pandemii trzech pracodawców na czterech (74 proc.) zrezygnowało z benefitów pracowniczych – wynika z „Barometru Polskiego Rynku Pracy” Personnel Service. Co trzeci pracodawca (36 proc.) przestał organizować imprezy firmowe, a co czwarty wycofał się ze szkoleń i kart sportowych. 17 proc. przedsiębiorców zawiesiło karty lunchowe, a 16 proc. przestało finansować prywatną opiekę medyczną. Ponadto co dziesiąty badany przestał organizować owocowe dni tygodnia.

Jednocześnie 67 proc. pracodawców wprowadziło nowe benefity, głównie elastyczne podejście do miejsca i czasu wykonywania pracy (34 proc.) oraz szkolenia online (30 proc.). 18 proc. firm zapewnia dostęp do psychologa, a 14 proc. w miarę możliwości oferowało szczepienia przeciw grypie.

Decyzje pracodawców tylko częściowo odpowiadają na potrzeby pracowników. Aż 45 proc. osób zatrudnionych życzyłoby sobie rozbudowy pakietu medycznego podczas pandemii, 30 proc. chciałoby korzystać z bogatszej oferty szkoleń online, a co piąty ankietowany doceniłby ułatwiony dostęp do szczepień. Co ciekawe, dopłaty do wsparcia psychologa przyjęłoby 17 proc. respondentów, a drugie tyle pozytywnie by odebrało finansowanie rozrywki online, np. Netflixa.

- Sytuacja związana z pandemią to dla każdego z nas to tzw. „czarny łabędź". Pojawiła się gwałtownie i nie dało się jej przewidzieć. Wpływa ona przede wszystkim na komfort i jakość życia codziennego. Dlatego warto tworzyć spotkania i grupki zainteresowań, aby ludzie mogli czuć się raźniej, nawet online. Jesteśmy istotami stadnymi i nawet, gdy przychodziły najgorsze kryzysy czy wojny w historii, kiedy nie było nic, ludzie się wspierali i to było coś, co podtrzymywało ich na duchu od zarania dziejów. Potwierdzają to 75-letnie badania na Uniwersytecie Harvarda, gdzie na grupie 724 mężczyzn udowodniono tę tezę. Jakość życia zależy od relacji, a nie ilości znajomych czy kolegów z pracy. Jakość bierze się z zaangażowania, rozumienia drugiego człowieka oraz wsparcia – podsumowuje Tomasz Krzemiński.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu