Umowa na czas określony a ciąża. Do kiedy umowa na czas określony kobiety w ciąży może zostać przedłużona? Czy szef może wypowiedzieć umowę?

Małgorzata Stempinska
Małgorzata Stempinska
123RF
Pracownica w ciąży oraz przebywająca na urlopie macierzyńskim może być zwolniona w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Nie ma natomiast przepisu, który chroniłby pracownicę przed zwolnieniem bezpośrednio po powrocie z wspomnianego urlopu.

Ochronę przed wypowiedzeniem umowy o pracę ciężarnej pracownicy oraz tej przebywającej już na urlopie macierzyńskim daje Kodeks pracy. Wspomniana ochrona dotyczy jedynie przyszłych mam lub młodych mam zatrudnionych na umowę o pracę. Nie ma tutaj znaczenia czy jest to umowa na czas określony czy nieokreślony.

Umowa na czas określony a ciąża

Zgodnie z art. 177 Kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy chyba, że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

- Powyższego przepisu nie stosuje się jedynie do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca - zaznacza Waldemar Adametz z Państwowej Inspekcji Pracy.

Do kiedy umowa na czas określony kobiety w ciąży może zostać przedłużona
Przepisy mówią również, że umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.

- Tego przepisu nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy - podkreśla Waldemar Adametz.

Czy szef może wypowiedzieć umowę kobiecie w ciąży albo na urlopie macierzyńskim

Są jednak sytuacje, gdy pracownica w ciąży albo przebywająca już na urlopie macierzyńskim może zostać zwolniona z pracy. Przepisy przewidują taką możliwość tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Mowa jest tutaj o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Rynek pracy w Polsce z miesiąca na miesiąc notuje coraz lepsze wyniki. Nie powinno więc dziwić, że rośnie liczba pracowników oczekujących wzrostu zarobków. Na kolejnych slajdach sprawdzamy w których branżach pracodawcy planują podwyżki wynagrodzeń.

Firmy zapowiadają podwyżki. Gdzie w najbliższym czasie wzros...

Pracodawca jest zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownicy w ciąży

Jest jeszcze jedna sytuacja, gdy pracownica będąca w ciąży może zostać zwolniona z pracy. Stanie się tak wówczas, gdy wystąpiły uzasadnione przesłanki za rozwiązaniem umowy z winy pracownicy. Mowa tutaj o zwolnieniu dyscyplinarnym zgodnie z art. 52 Kodeksu pracy. Istnieją trzy powody, na które może powołać się pracodawca, zwalniając pracownicę dyscyplinarnie.

Dwa pierwsze występują dość rzadko i są splotem pewnych niezależnych od pracodawcy okoliczności. Powód pierwszy to utrata uprawnień do wykonywania zawodu lub niemożliwość wykonywania zadań w związku z utratą uprawnień zawodowych. Druga sytuacja przypomina nieco pierwszą: są stanowiska, których piastowanie wymaga niekaralności. Jeśli pracownica zostanie skazana prawomocnym wyrokiem sądu, automatycznie nie będzie mogła wykonywać zadań na takim stanowisku. Tak jest choćby w policji czy straży miejskiej.

Trzeci przypadek występuje najczęściej. Ten zależy już bezpośrednio od pracodawcy i stosunków łączących go z pracownicą. Chodzi o ciężkie naruszenie obowiązków służbowych.

Warto przeczytać:

Kluczowe także dla sądu w razie sporów jest słowo "ciężkie". Choć przepisy nie precyzują, jakiego typu przewinienia określić można jako ciężkie, to praktyka pokazuje, że jest to dość szeroka paleta przewinień, na które powołują się pracodawcy wręczając "dyscyplinarkę". Wśród nich najczęściej wskazuje się przychodzenie do pracy w stanie upojenia alkoholowego albo picie alkoholu w pracy.

Kolejne przewinienia to notoryczne spóźnianie się do pracy, opuszczanie stanowiska bez wiedzy przełożonych, a także nieusprawiedliwione obecności w pracy. Innym powodem może być złamanie umowy o zakazie współpracy z konkurencją, a także kradzież z terenu firmy.

Jeśli pracodawca będzie chciał zwolnić pracownicę dyscyplinarnie, to musi zasięgnąć opinii zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownicę.

Kiedy wygasa umowa z ciężarną pracownicą

Gdy umowa o pracę na czas określony wygasa przed upływem trzeciego miesiąca ciąży, pracodawca nie jest zobowiązany do jej przedłużenia. W takiej sytuacji może, choć nie musi, zaproponować zawarcie kolejnej umowy. Jeżeli tak się nie stanie, pracownica musi poszukać nowego miejsca zatrudnienia.

Wypowiedzenie umowy o pracę po powrocie z urlopu macierzyńskiego

Nie ma przepisu, który chroniłby pracownicę przed zwolnieniem bezpośrednio po powrocie z urlopu macierzyńskiego. W tym zakresie mają zastosowanie ogólne zasady dotyczące wypowiadania umów o pracę.

Firma Randstad w badaniu "Monitor Rynku Pracy" sprawdziła w jakich branżach Polacy najczęściej zmienili pracę w ciągu ostatnich 6 miesięcy. Co ciekawe, na decyzję o zmianie pracodawcy częściej decydują się kobiety. W analizowanym okresie prawie co 4. Polka zmieniła pracę.

10 branż, w których Polacy najczęściej zmieniają pracę

Tak więc zgodnie z prawem, pracodawca dopuszcza pracownicę po zakończeniu urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom zawodowym. Musi dostawać takie wynagrodzenie, jakie otrzymywałaby gdyby nie korzystała z urlopu.

Co ważne, stanowisko równorzędne to stanowisko stojące na tym samym poziomie w hierarchii stanowisk obowiązującej u pracodawcy wymagające zbliżonych kwalifikacji, za które przysługuje co do zasady takie samo wynagrodzenie. Z kolei stanowiskiem odpowiadającym kwalifikacjom pracownika jest takie, które wymaga podobnych kwalifikacji do tych, jakie były wymagane na stanowisku dotychczas zajmowanym przez pracownika.

Jak długi urlop macierzyński dla mamy

Za czas urlopu macierzyńskiego pracownicy-mamie należy się zasiłek macierzyński. Długość urlopu macierzyńskiego to:

  • 20 tygodni (140 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie jedno dziecko,
  • 31 tygodni (217 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie dwoje dzieci,
  • 33 tygodnie (231 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie troje dzieci,
  • 35 tygodni (245 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie czworo dzieci,
  • 37 tygodni (259 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie pięcioro i więcej dzieci.

Zasiłek macierzyński przysługuje również przez okres urlopu rodzicielskiego (jego długość zależy od tego, ile dzieci urodzimy podczas jednego porodu lub przyjmiemy jednocześnie na wychowanie). Z urlopu rodzicielskiego możemy korzystać przez 32 tygodnie (224 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie jedno dziecko lub przez 34 tygodnie (238 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie więcej niż jedno dziecko.

Warto przeczytać:

- Przez pierwsze 20 tygodni to mama dziecka korzysta z urlopu macierzyńskiego. 6 tygodni można wykorzystać jeszcze przed porodem, a kolejne już po narodzinach dziecka. Po spędzaniu 14 tygodni w domu może mama wrócić do pracy i pozostałe 6 tygodni urlopu przekazać ojcu dziecka. Wniosek o rezygnację z urlopu macierzyńskiego kobieta powinna złożyć najpóźniej 14 dni przed planowanym powrotem do pracy. Musi do niego dołączyć zaświadczenie od pracodawcy ojca dziecka, że złożył on wniosek o przejęcie urlopu - wyjaśnia Krystyna Michałek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Jaką ochronę mają pracownice w ciąży

Warto wiedzieć, że kobiety w ciąży oraz karmiące piersią nie mogą pracować m.in. w hałasie, w zbyt niskich lub zbyt wysokich temperaturach, a także w warunkach zagrożenia wirusami czy promieniowaniem. Przyszłych mam nie wolno również zatrudniać w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. Jeśli do tej pory pracownica wykonywała swoje obowiązki na nocnej zmianie, to w okresie ciąży szef ma obowiązek zmienić jej rozkład czasu pracy, by mogła ją wykonywać w innych godzinach. Gdy nie jest to możliwe, wówczas szef musi przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. Jeśli takie rozwiązanie nie wchodzi w grę, to szef jest zobowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Czy to oznacza, że w tym czasie zostanie pozbawiona pensji? W żadnym wypadku! We wspomnianym okresie pracownica zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia. Poza tym pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu