Wszedł w życie nowy urlop. Można dostać nawet kilka tygodni wolnego

Od 19 marca 2025 r. rodzice wcześniaków oraz noworodków, które po narodzinach będą wymagały hospitalizacji, zyskają prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego – płatnego w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Z uprawnienia tego będzie mogła skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, jednak wyłącznie bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego. Świadczenie to będzie uzupełnieniem obecnie obowiązujących form wsparcia dla rodziców.

O dodatkowy urlop będą mogli ubiegać się nie tylko pracownicy, ale również inne osoby objęte dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Skorzystają z niego także rodzice adopcyjni oraz ci, którzy opiekują się dzieckiem jako rodzina zastępcza (z wyłączeniem rodzin zastępczych zawodowych).

Według nowych regulacji prawnych czas trwania dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie uzależniony od tygodnia ciąży, w którym dziecko przyjdzie na świat, oraz od jego masy urodzeniowej, a także długości pobytu w szpitalu.

Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego

• Jeśli dziecko urodzi się przed 28 tygodniem ciąży lub masa urodzeniowa jest mniejsza niż 1000 g - przysługuje 1 tydzień dodatkowego urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, maksymalnie do 15 tygodni po porodzie;

• Jeśli dziecko urodzi się między 28 a 37 tygodniem ciąży i masa urodzeniowa będzie wyższa niż 1000 g - przysługuje 1 tydzień dodatkowego urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, maksymalnie do 8 tygodni po porodzie;

• Jeśli dziecko urodzi się po 37 tygodniu ciąży, przebywa w szpitalu co najmniej 2 dni między 5 a 28 dniem po porodzie - przysługuje 1 tydzień dodatkowego urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do 8. tygodnia po porodzie.

Długość dodatkowego urlopu może wynosić maksymalnie 8 lub 15 tygodni - w zależności od czasu hospitalizacji, tygodnia ciąży, w którym nastąpił poród, oraz masy urodzeniowej dziecka. By obliczyć jego wymiar, należy zsumować wszystkie okresy pobytu dziecka w szpitalu do 8 lub 15 tygodnia życia. W przypadku dzieci urodzonych o czasie uzyskanie prawa do dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie zależało od konieczności hospitalizacji noworodka. Pobyt w szpitalu musi trwać co najmniej 2 kolejne dni i rozpocząć się między 5 a 28 dniem po narodzinach. W takim przypadku rodzicowi będzie przysługiwał tydzień dodatkowego urlopu za każdy tydzień hospitalizacji dziecka w okresie od 5. dnia do 8. tygodnia po porodzie. Co istotne w obu przypadkach, jeśli pobyt dziecka w szpitalu jest krótszy niż 7 dni, czas ten będzie zaokrąglany w górę do pełnego tygodnia. Przepisy uwzględnią także sytuację, w której noworodek będzie wymagał kilkukrotnych hospitalizacji.

Dodatkowy urlop macierzyński będzie przyznawany na wniosek pracownika – matki lub ojca wychowującego dziecko. Będzie można go złożyć w formie papierowej lub elektronicznej, a jego termin składania to co najmniej 21 dni przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego. Pracodawca musi go uwzględnić. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie szpitalne potwierdzające hospitalizację dziecka oraz dodatkowe dokumenty określone w przepisach rozporządzenia regulującego uprawnienia rodzicielskie.

Prawo do tego świadczenia będą mieli także ci pracownicy, którzy 19 marca 2025 r. będą przebywać na urlopie macierzyńskim lub na urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego. Nawet jeśli ich dziecko urodziło się przed wejściem w życie nowych regulacji, rodzice mogą skorzystać z dodatkowego urlopu, pod warunkiem że ich podstawowy urlop macierzyński trwa 19 marca 2025 r. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek w formie papierowej lub elektronicznej najpóźniej w ostatnim dniu trwania urlopu macierzyńskiego. Jeśli skończy się on przed tą datą, prawo do dodatkowego świadczenia nie przysługuje.

Istotny jest również fakt, że jeśli pracownik nie skorzysta z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego od razu po zakończeniu podstawowego świadczenia, bezpowrotnie straci tę możliwość.