Spis treści
Z przeprowadzonego pod koniec 2024 r. badania PIE, obejmującego próbę 1000 firm, wynika, że robotyzacja w Polsce jest mocno zróżnicowana w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. O ile 18 proc. dużych firm korzysta z robotów, to wśród małych i średnich ten odsetek wynosi zaledwie 4 proc., a w mikrofirmach – jedynie 3 proc.
Warto zauważyć, że robotyzację znacznie częściej wdrażają przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego. Wśród firm z przewagą takiego kapitału roboty wykorzystuje 20 proc., a w firmach wyłącznie zagranicznych – 17 proc. Dla porównania, jedynie 5 proc. firm z przewagą kapitału polskiego i 4 proc. firm w pełni polskich zdecydowało się na taką inwestycję.
Eksport napędza automatyzację
Duży wpływ na decyzje o robotyzacji ma orientacja eksportowa przedsiębiorstw. Wśród eksporterów z sektora przetwórstwa przemysłowego aż 33 proc. już wdrożyło lub jest w trakcie wdrażania robotów. W firmach, których roczna wartość eksportu przekracza 10 mln euro, odsetek ten sięga aż 60 proc.
Zależność ta widoczna jest także przy analizie udziału eksportu w całkowitej sprzedaży firmy. Wśród przedsiębiorstw, gdzie eksport stanowi ponad 51 proc. przychodów, roboty wdrożyło 41 proc. firm. Tam, gdzie udział ten wynosi od 11 do 50 proc. – robotyzacja obejmuje 34 proc. firm. Z kolei w firmach o eksporcie poniżej 10 proc. tylko co piąta zdecydowała się na automatyzację.
Roboty przemysłowe częściej wdrażają też firmy, które rywalizują na rynkach międzynarodowych poprzez jakość, innowacje czy szybkość dostaw, a nie wyłącznie cenę. Aż 53 proc. eksporterów stosujących strategie pozacenowe zdecydowało się na robotyzację. Dla porównania – wśród firm konkurujących głównie cenowo, odsetek ten wynosi jedynie 23 proc.
Robotyzacja potrzebuje wsparcia w segmencie MŚP
Autorzy raportu zwracają uwagę, że automatyzacja procesów w Polsce rozwija się selektywnie, głównie wśród dużych, dobrze skapitalizowanych i zorientowanych na eksport przedsiębiorstw. Wskazują przy tym, że firmy małe i średnie, szczególnie te działające lokalnie, napotykają największe bariery we wdrażaniu nowoczesnych technologii. To właśnie ten sektor gospodarki wymaga najwięcej wsparcia w dalszej robotyzacji.
Biznes

PIE zauważa również, że obecność w międzynarodowych łańcuchach dostaw sprzyja automatyzacji. Udział w strukturach korporacji globalnych wiąże się z wyższymi wymaganiami w zakresie wydajności, jakości i standaryzacji, co naturalnie zwiększa potrzebę wdrażania rozwiązań robotycznych.